ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԿՐԹԱԿԱՆ ՄԻՋԱՎԱՅՐ
ՊՈՐՏԱԼ
ԿՐԹԱԿԱՆ
ՖՈՐՈՒՄ
ՊԱՇԱՐՆԵՐԻ
ՇՏԵՄԱՐԱՆ
ՀԵՌԱՎԱՐ
ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ
ԻՆՏԵՐԱԿՏԻՎ
ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ
ԿԿՏ
ՀԱՄԱԿԱՐԳ

Ասուլիս. վերջին դասը պետք է դիտարկել որպես ուսումնական գործընթացի ամփոփում

Մայիսի 17, 2023
Հարցազրույցներ, ելույթներ

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունում այսօր տեղի է ունեցել նախարարի տեղակալ Արաքսիա Սվաջյանի մամուլի ասուլիսը՝ ուսումնական տարվա ավարտի, հանրակրթության ոլորտում իրականացվող բարեփոխումների և ծրագրերի վերաբերյալ:

2022-2023 ուստարում հիմնական դպրոցը կավարտի շուրջ 35.300 սովորող, իսկ 12-րդ դասարանը` 19.900 շրջանավարտ: Ուսումնական պլանով վերջին դասը ՀՀ դպրոցներում 5-օրյա աշխատանքային շաբաթի դեպքում սահմանված է մայիսի 26-ին, իսկ 6-օրյայի դեպքում` մայիսի 27-ին: Փոխնախարարը հորդորել է զերծ մնալ լայնամասշտաբ և լրացուցիչ ծանրաբեռնվածություն ենթադրող միջոցառումներից. «Վերջին դասը պետք է դիտարկել որպես ուսումնական գործընթացի ամփոփիչ միջոցառում, և այն որևէ կողմի համար պետք է ավելորդ հոգսի չվերածվի»: Նա տեղեկացրել է, որ արդեն իսկ հրապարակվել է միասնական քննությունների ժամանակացույցը, և հաջորդական աշխատանքները պատշաճ կիրականացվեն:

Առաջին դասարանցիների հայտագրման գործընթացին, որը կմեկնարկի հունիսի 12-ից

2023-2024 ուստարում 1-ին դասարան է հաճախելու շուրջ 39.500 սովորող: Նախարարի տեղակալն անդրադարձել է առաջին դասարանցիների հայտագրման գործընթացին, որը կմեկնարկի հունիսի 12-ից. «Որպես հայտագրման առաջին քայլ՝ նախ պետք է ստուգել երեխայի տվյալների ամբողջականությունը։ Այս նպատակով ԿՏԱԿ–ը գործարկել է https://stugum.emis.am/ կայքը, որտեղ դպրոց ընդունվող երեխայի ծնողները կարող են ստուգել երեխայի անձնական տվյալների առկայությունն ու ճշգրտությունը։ Այս քայլն անհրաժեշտ է՝ բուն հայտագրման գործընթացը սկսելու և հնարավոր խնդիրներից խուսափելու համար»։ Հունիսի 12-ից հայտագրումը բաց կլինի բոլոր այն քաղաքացիների համար, որոնք ունեն որոշակի առավելություններ, օրինակ՝ նույն դպրոց հաճախող քույր կամ եղբայր, նույն դպրոցում աշխատող ծնող: Հունիսի 27-ից հայտագրումը կիրականացվի ընդհանուր հիմունքներով հայերենով ուսուցում իրականացնող դպրոցների, իսկ հուլիսի 4-ից՝ օտարերկրյա քաղաքացիների, երկքաղաքացիների, քաղաքացիություն չունեցող անձանց, ազգային փոքրամասնությունների համար:

Սեպտեմբերից նոր չափարոշիչը կներդրվի բոլոր դպրոցններում

Անդրադառնալով կրթական բարեփոխումներին՝ Արաքսիա Սվաջյանն ընդգծել է, որ 2023-2024 ուստարում հանրակրթության պետական նոր չափորոշիչը կներդրվի ՀՀ բոլոր դպրոցների 2-րդ, 5-րդ, 7-րդ և 10-րդ դասարաններում: Այդ կապակցությամբ ԿԶՆԱԿ-ը շարունակում է ուսումնական հաստատությունների վարչական և մանկավարժական աշխատողների վերապատրաստումները՝ մենթոր դպրոցների կողմից: Այս համատեքստում մեկնարկել է նաև դասագրքերի ստեղծման մրցութային գործընթացը:

60-ից ավելի զարգացման ծրագրերից միայն 8-ն է ստացել փորձագիտական դրական եզրակացություն

«Այս տարի փոփոխություն ունենք նաև դպրոցների կառավարման համակարգում: Շուրջ 170 դպրոցի տնօրենների պաշտոնավարման ժամկետները լրանում են: Տնօրենների թեկնածուներից արդեն իսկ 60-ից ավելի զարգացման ծրագրեր ենք ստացել, որից 8-ն են փորձագիտական դրական եզրակացություն ստացել: Զուգահեռ իրականացվում է նաև վարչատնտեսական համակարգողի մրցույթի գործընթացը»,- ասել է Արաքսիա Սվաջյանը:

Կամավոր ատեստավորման դիմումները կընդունվեն մինչև հուլիսի 15-ը

Արաքսիա Սվաջյանն անդրադարձել է նաև կամավոր ատեստավորմանը. «Հանրակրթական ուսումնական հաստատությունների ուսուցչի մասնագիտական կարողությունների շարունակական զարգացման ու խրախուսման նպատակով մեկնարկել է կամավոր ատեստավորման համար դիմողների գրանցման գործընթացը, որը կշարունակվի մինչև հուլիսի 15-ը: Կամավոր ատեստավորմանը կարող են դիմել ինչպես համակարգում աշխատող, այնպես էլ չաշխատող և նախնական և միջին մասնագիտական հաստատություններում դասավանդող հանրակրթական առարկաների մասնագետները»:

Դպրոցներում այս պահին աշխատող 1300-ից ավելի ուսուցիչներ, որոնք ունեն միջին մասնագիտական կրթություն, ևս կարող են դիմել կամավոր ատեստավորմանը և անցողիկ միավորներ հավաքելու դեպքում հնարավորություն կունենան շարունակել աշխատել դպրոցում և ստանալ հավելավճար: Հակառակ պարագայում՝ 2023 թվականի օգոստոսից նրանք այլևս չեն կարողանա աշխատել դպրոցներում՝ համաձայն կներդրվի Հանրակրթության մասին» օրենքով տրված կարգավորումների:

Անդրադառնալով արտադպրոցական ուսումնական հաստատությունների աշխատողների կամավոր ատեստավորմանը՝ Արաքսիա Սվաջյանը նշել է, որ այս պահի տվյալներով՝ սպորտի ոլորտում հավելավճար կստանա 76 մասնակցից 8-ը, իսկ արվեստի ոլորտում՝ 100 մասնակցից՝ 26-ը:

Փորձարկվում է նախադպրոցական կրթության չափորոշիչը

Նախարարի տեղակալն անդրադարձել է նաև նախադպրոցական կրթության ոլորտում իրականացվող փոփոխություններին: «Առաջին փոփոխությունը նախադպրոցական կրթության չափորոշչի գործարկումն է, որն այս ուսումնական տարվա ընթացքում գործարկվել է 60 հաստատությունում: Շուտով կլինի ամփոփումը, և տեսանելի կդառնան առաջացած խնդիրները: Հաջորդ ուսումնական տարում նախատեսվում է ևս 180 նախադպրոցական հաստատությունում ներդնել նախադպրոցական կրթության նոր չափորոշիչը»,- ասել է Արաքսիա Սվաջյանը:

Նրա խոսքով՝ մեկնարկել է նախադպրոցական կրթության ոլորտում որակավորման տարակարգի շնորհման գործընթացը: 2023 թվականին ընդունվել և գործում է նախադպրոցական ուսումնական հաստատությունների մանկավարժական աշխատողների տարակարգի շնորհման կարգը. տրվել է դիմումների ընդունման մեկնարկը, որը կրում է շարունակական բնույթ:

Համընդհանուր ներառական կրթություն նախադպրոցական կրթության համակարգում

Շարունակվում է պետական միջոցների հաշվին նախադպրոցական ուսումնական հաստատությունների մանկավարժական աշխատողների վերապատրաստման գործընթացը: Արդեն իսկ շրջանառվել է «Նախադպրոցական կրթության մասին» օրենքը և Ազգային ժողովում առաջին ընթերցմամբ ընդունվել: Մի շարք փոփոխություններ են նախատեսվում, մասնավորապես՝ համընդհանուր ներառականության ներդրման մասով:

Նախադպրոցական կրթության ոլորտում համընդհանուր ներառական համակարգը ներդրված է Լոռու, Տավուշի, Սյունիքի մարզերում և Երևանում: Մինչև տարեվերջ՝ համընդհանուր ներառման կանցնեն նաև մյուս մարզերի նախադպրոցական հաստատությունները: Օրենքում հստակեցվել է 5 տարին մեկ մասնագետների պարտադիր վերապատրաստման պահանջը. հավաստագրման համար պարտադիր վերապատրաստման պահանջը ուսումնական հաստատության ղեկավարի համար հանվել է:

Արաքսիա Սվաջյանն անդրադարձել է նաև ՀՀ կառավարության «300 դպրոց, 500 մանկապարտեզ» ծրագրին և նշել, որ այս պահին հաստատվել են Սյունիքի մարզի կրթահամալիրները, ընթացքի մեջ են Արարատի և Կոտայքի մարզերի համապատասխան գործընթացները:

Մշակվում է «Մասնագիտական կրթության մասին» օրենքը

Նախնական և միջին մասնագիտական կրթության ոլորտում իրականացվող աշխատանքների վերաբերյալ փոխնախարարը նշել է, որ այս պահին շրջանառվում է «Մասնագիտական կրթության մասին» օրենքը: Որոշ մասնագիտությունների՝ գյուղատնտեսության, խոհարարության և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտում այս պահին նախատեսվում է մասնագետների վերապատրաստման և ատեստավորման գործընթաց, ինչը ենթադրում է նաև աշխատավարձի փոփոխություն: Հաջորդ տարի նախատեսվում է նաև ՄԿՈՒ ոլորտի աշխատակիցների տարակարգի շնորհում և տրանսպորտային ծախսերի փոխհատուցում: Հստակեցվում է մասնագիտությունների ցանկը, որպեսզի համապատասխանեցվի տնտեսության կարիքներին:

Ասուլիսի ընթացքում նախարարի տեղակալը պատասխանել է նաև ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների հարցերին, որոնք վերաբերել են դասագրքերի ստեղծմանը, դրամահավաքին, կամավոր ատեստավորմանը և այլ խնդիրների:

Նյութի աղբյուրը. ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարություն

  • Դասերի առցանց պլանավորում - Planboard

    Թեմայի հեղինակ՝ Մարի Գասպարյան

    Կրթական ֆորումի հարգելի մասնակիցներ Այս թեմայի շրջանակներում կազմակերպվում է քննարկում դասերի պլանավորման առցանց գործիքների վերաբերյալ․․․

  • Տարբեր երկրների կրթական համակարգերը

    Թեմայի հեղինակ՝ Մարիետա

    Ճապոնիայի դպրոցական կրթությունը Կրթության ոլորտում Ճապոնիայի կատարած ծախսերի տեսակարար կշիռը պետական բյուջեի ընդհանուր ծախսերում զգալիորեն զիջում է արևելյան որոշ երկրների նույն ցուցանիշին: Եթե Չինաստանում այն 16.7% է, իսկ Կորեայում՝ 18.2%,…

  • ՄԵԴԻԱԳՐԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՎԼՈԳԻՆԳ

    Թեմայի հեղինակ՝ Տ. Յափունջյան

    1. Մեդիագրագիտություն · Ի՞նչ է նշանակում լինել մեդիագրագետ: Ինչպես ստանալ, սպառել և տարածել տեղեկատվությունը: Ինչպես զատել արժանահավատ և սուտ տեղեկությունները: Ինչու է անհրաժեշտ կասկածել ցանկացած տեսակի տեղեկատվության հավաստիությանը: Ինչպես չդառնալ…

  • ԵՐԵԽԱՆԵՐԻ ԱՌՑԱՆՑ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

    Թեմայի հեղինակ՝ manush

    Հարգելի ուսուցիչներ և ծնողներ, սիրելի երեխաներ․ «Հայաստանի օպերատորների միություն» ՀԿ-ն Հեռահաղորդակցության միջազգային միության (ITU) հետ համատեղ Հայաստանում անցկացնում է Երեխաների առցանց անվտանգությանը նվիրված ծրագիր: Ծրագրի շրջանակներում ստեղծված «Համացանցի ռեսուրսների անվտանգ…

  • Գիտելիքների ստուգման ինտերակտիվ թեստերի ստեղծում (Liveworksheets)

    Թեմայի հեղինակ՝ Lusman

    «Գիտելիքների ստուգման ինտերակտիվ թեստերի ստեղծում (Liveworksheets)» թեմայով դասընթաց: Դասընթացավար՝ Լուսինե Մանուկյան (lusine@ktak.am) Մեկնարկ՝ 01.05.23 ավարտ՝ 07.05.2023թ Դասընթացին միանալու և նյութերին ծանոթանալու համար՝ https://dlc.armedu.am/course/view.php?id=84 (https://dlc.armedu.am/course/view.php?id=84&fbclid=IwAR2O

  • Ուսուցիչների ինքնագնահատման, կարիքների վերհանման և աջակցման գործիքի ստեղծում

    ՀՀ ԿԳՄՍՆ «Կրթության զարգացման և նորարարությունների ազգային կենտրոն» հիմնադրամը մշակում է հերթական ատեստավորման ենթակա ուսուցչի մասնագիտական զարգացման կարիքների գնահատման աշխատակարգ և ուղեցույց: Գյումրու թիվ 38 հիմնական դպրոցը հանդիսանում է ԿԳՄՍ նախարարության կողմից հաստատված վերապատրաստող կազմակերպություն։ Վերապատրաստումների անցկացման ընթացքում ձեռք բերված փորձը հուշեց գրել այս ծրագիրը, որը հիմք կհանդիսանա ուսուցիչների ինքնագնահատման գործիքների ստեղծման համար։ Ուսուցչի մասնագիտական զարգացման կարիքների գնահատումը նախատեսվում է իրականացնել ուսուցչի  ինքնագնահատման, ինչպես նաև ուսումնական հաստատության տնօրենի, տնօրենի տեղակալի, առարկայական մեթոդական միավորման նախագահի դիտարկումների և դասալսումների միջոցով: Գնահատումն իրականացվելու է ամեն տարի՝ սեպտեմբեր-հունվար ամիսներին: Ուսուցչի մասնագիտական զարգացման կարիքների գնահատման ենթակա են տվյալ հանրակրթական ուսումնական հաստատության ընթացիկ ուստարում հերթական ատեստավորման ենթակա բոլոր ուսուցիչները: Դպրոցի տնօրինությունը չունի գործընթացը լիարժեք  վերահսկելու  և կարիքների վերհանման  գործուն մեխանիզմներ, իսկ ուսուցիչը՝  ինքնագնահատման գործիքներ,  որը կառաջացնի որոշակի խուճապ ուսուցիչների մոտ։ Ելնելով վերոհիշյալից ԿԶՆԱԿ հիմնադրամի կողմից առաջարկվող ինքնագնահատման հարցաթերթիկը լրացնելու համար անհրաժեշտ է ապահովել ուսուցիչների մասնագիտական կարիքների վերհանման անկողմնակալ, միջանկյալ  մեխանիզմ։ Ստեղծել ՈԻԿՀ (Ուսումնական կառավարման համակարգ) հարթակներից որևէ մեկի ՝ MS Teams, Google Classroom, Moodle  միջոցով հարցերի բանկ, որն իր մեջ կընդգրկի  շարունակական լրացվող հարցեր այն բոլոր բաղադրիչներից, որոնք ուսումնասիրվում են պարտադիր ատեստավորման ենթական ուսուցիչների վերապատրաստման ընթացքում։ Հարցաշարերը կկազմվեն Google Forms կամ MS Forms գործիքներով: Միջանկյալ գործիքները հնարավորություն կընձեռեն ուսուցիչներին  մինչև տնօրինության կողմից հարցաթերթիկի լրացումը բացահայտել իրենց կարիքները և լինել ավելի ինքնավստահ և ինքնուրույն շարունակաբար աշխատել իր մասնագիտական զարգացման վրա։ Գործիքի ստեղծումից հետո  կառաջարկենք վերապատրաստող կազմակերպություններին, որպեսզի նրանք ևս օգտագործեն այս միջանկայլ մեխանիզմը և վերապատրաստումների որակն ավելի բարձրացնեն, դարձնեն նպատակային, և´ ուսուցիչները, և´ վերապատրաստող կազմակերպությունները հնարավորություն կունենան իրենց աշխատանքի որակը բարձրացնելու, կաջակցենք ԿԳՄՍ նախարարությանը այս գործընթացը արդյունավետ անցկացնելու գործում։   Նմուշ օրինակ, որը սակայն մշտապես փոփոխվելու է և վերամշվելու պայմանավորված կրթական բարեփոխումներով։ Նախատեսում ենք նաև աջակցել մեթոդմիավորումներին դասալսումների վերլուծությունների համար։ Հարթակից օգտվելու հնարավորություն կստեղծվի նաև հանրակրթական դպրոցների  տնօրինությանը։   Հաստատված պետական և առարկայական նոր չափորոշիչներում կարևոր դեր է հատկացված սովորողների քննադատական մտածողության զարգացմանը, նախագծեր իրականացնելուն, որը սակայն  կարող է միայն իրականացնել այն ուսուցիչը որն ինքը ունի հետազոտական հմտություններ և կարողունակություններ:  Չափորոշչային պահանջները իրականացնելու համար անհրաժեշտ է առաջին հերթին զարգացնել ուսուցիչների մասնագիտական և հետազոտական հմտությունները: Շատ ուսուցիչներ ի վիճակի չեն խնդիրները բացահայտելու ինքնուրույն լուծումներ առաջարկելու առավել ևս դրանք լուծելու: Ուսուցիչները պարտադիր ատեստացիոն վերապատրաստումների ժամանակ լուրջ դժվարությունների են հանդիպում հետազոտական աշխատանքեր գրելու ընթացքում, մասսայական արտագրություններ, կոռուպցիոն ռիսկեր: Վերապատրաստումները ավարտվելուց հետո ուսուցիչները մեծամասամբ ի վիճակի չեն լինում ինքնուրույն լուծումներ գտնելու, դպրոցը կենդանի օրգանիզմ է, անընդհատ նոր փոփոխությունների կարիք կզգացվի: Հետևաբար այս պահին առաջնահերթություն է ուսուցիչների հետազոտական հմտությունների զարգացումը: Նախնական փուլում մեր կողմից կիրականցվի հարցում ուսուցիչների հետ, վերապատրաստում անցած  Շիրակի մարզի տարբեր շրջանների ուսուցիչների մոտ, բացահայտելու համար նրանց կրթական կարիքները, մասնավորապես հետազոտական աշխատանքներ իրականացնելիս, դասպլաններ կազմելիս:   Երկրոդ փուլում ընտրված ուսուցիչների հետ  ըստ իրենց կարիքների կանցկացվեն անհատական վերապատրաստումներ և հետազոտական հմտությունների զարգացման աշխատանքներ:   Գործնական մասում նրանց հետ կզարգացնեք հետազոտական աշխատանքներ գրելու  հմտություններ:  Արդյունքում կստեղծվի հետազոտական աշխատանքների բանկ, որը հասանելի կլինի մյուս ուսուցիչներին ևս, որոնք կարող են այդ հետազոտությունների արդյունքներն  օգտագործել  խմբակների և նախագծային ուսուցման աշխատանքները պլանավորելիս:   Բացահայտված կարիքները և առաջադրված խնդիրների լուծումները կփոխանցվեն ԿԳՄՍ նախարարություն  կրթական քաղաքականության ռազմավարություններ  մշակելու համար:

  • ՏՀՏ առցանց դասընթաց

  • Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 5-րդ դասարան

    Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 5-րդ դասարան

  • Հեմինգուեյի «Ծերունին և ծովը» վիպակի ուսուցումը նորագույն մեթոդներով

                                              Մուտքի խոսք Էռնեստ Հեմինգուեյի «Ծերունին և ծովը» վիպակը հանրակրթական դպրոցներում ուսումնասիրվում է  8-րդ դասարանում հինգ կամ վեց դասաժամով, որոնցից մեկ դասաժամ հատկացվում է գրողի կենսագրությանը, վիպակի ժանրային առանձնահատկությունների ուսուցմանը: Գրականության դասերին նորագույն մեթոդների ու հնարների հմտորեն  կիրառումը մշտապես կարևոր բաղադրիչ է հանդիսացել  ուսուցման նպատակին հասնելու համար: Մեթոդների ու հնարների բազմազանության մեջ ուսուցիչը պիտի կարողանա ընտրել թեմային համապատասխանող, համեմատաբար ավելի արդյունավետ, հետաքրքիր, ինչպես նաև սովորողների վերլուծական- քննադատական մտածողությունը զարգացնող միջոցներ, գործիքներ, թվային ռեսուրսներ: Արդյունավետ մեթոդների ընտրությունից է կախված առաջադրված նպատակի իրականացումը:  «Ծերունին և ծովը» վիպակի դասավանդման մեթոդները կարող են լինել բազմաշերտ ու ընդգրկուն, ինչպիսին ստեղծագործությունն է: Թեման  ուսումնասիրելիս խորհուրդ է տրվում առաջնորդվել  ԽԻԿ համակարգով և աշակերտակենտրոն սկզբունքով, ուշադրություն դարձնել խաչվող կամ ընդհանրական  հասկացություններին: Եռափուլ համակարգի առանձին փուլերում կիրառել  համապատասխան մեթոդներ ու հնարներ, առաջադրանքներ: Դրանք հմտորեն համադրելու և նպատակահարմար կիրառելու դեպքում ուսուցիչը առավելագույն արդյունքի կհասնի:Պարտադիր չէ, որ այս աշխատանքում ընդգրկված  բոլոր մեթոդներն ու հնարները  կիրառվեն վերջնարդյունքի հասնելու համար: Գրականության ուսուցիչը կարող է դրանցից մի քանիսը  հաջողությամբ կիրառել կամ դասը պլանավորելիս համատեղել իր  նախընտրած մեթոդի հետ և հասնել ցանկալի արդյունքի:  

  • Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 3-րդ դասարան

    Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 3-րդ դասարան

  • ՏՀՏ գործիքների կիրառությունը ուղղագրություն և ուղղախոսություն ուսուցանելիս

    Ուղղագրությունը և ուղղախոսությունը 10-րդ դասարանում:

  • Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 7-րդ դասարան

    Բարի գալուստ 7-րդ դասարանի   ուսումնական նյութերի հեռավար դասընթացին: Մաղթում  եմ  բոլորիս  արդյունավետ աշխատանքային ուսումնական տարի:

  • Տեղեկատվական հաղորդակցության տեխնոլոգիաների խմբակ Ախլաթյանի միջն. դպրոցում

    ՏՀՏ խմբակ

  • Տեղեկատվական հաղորդակցության տեխնոլոգիաներ

    ՏՀՏ խմբակ

  • Ինտերակտիվ ընթերցանություն 4 ՙՙՕզի կախարդը՚՚