ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԿՐԹԱԿԱՆ ՄԻՋԱՎԱՅՐ
ՊՈՐՏԱԼ
ԿՐԹԱԿԱՆ
ՖՈՐՈՒՄ
ՊԱՇԱՐՆԵՐԻ
ՇՏԵՄԱՐԱՆ
ՀԵՌԱՎԱՐ
ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ
ԻՆՏԵՐԱԿՏԻՎ
ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ
ԿԿՏ
ՀԱՄԱԿԱՐԳ

ԵՄ TAIEX ծրագրի շրջանակում քննարկվել են բուհերի ֆինանսավորման խնդիրները

Մայիսի 21, 2021
Միջազգային լուրեր

ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալ Կարեն Թռչունյանի մասնակցությամբ տեղի ունեցած երկօրյա առցանց աշխատաժողովում քննարկվել են բուհերում ֆինանսավորման նոր մեխանիզմների ներդրմանը վերաբերող հարցեր:

Աշխատաժողովը կազմակերպվել է Եվրոպական միության տեխնիկական օժանդակության և տեղեկատվության փոխանակման TAIEX ծրագրի փորձագիտական առաքելության շրջանակում` ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության նախաձեռնությամբ:

Աշխատաժողովին մասնակցել են ԵՄ ներկայացուցիչներ՝ Եվրոպական համալսարանների ասոցիացիայի ֆինանսական հարցերով տնօրեն Թոմաս Էսթերմանը, Ավստրիայի կրթության, գիտության և հետազոտության դաշնային նախարարության ներկայացուցիչ Ալեքսանդր Փոլ Կոհլերը, Նիդեռլանդների համալսարանների ասոցիացիայի ներկայացուցիչ Վիկտոր Մայերը, ինչպես նաև ԿԳՄՍ նախարարության բարձրագույն և հետբուհական մասնագիտական կրթության, զարգացման ծրագրերի և մոնիթորինգի, ֆինանսաբյուջետային վարչությունների և ՀՀ բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների մի շարք պատասխանատուներ:

Բացման խոսքում ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալ Կարեն Թռչունյանը նշել է, որ աշխատաժողովի նպատակն է աջակցել ՀՀ բուհերում ֆինանսավորման նոր բանաձևի մշակմանն ու ներդրմանը` հաշվի առնելով ԵՄ անդամ երկրների լավագույն փորձը:

Համավարակի և պատերազմական իրավիճակի պատճառով հետաձգված ծրագիրը դիտարկվում է որպես ՀՀ-ում բարձրագույն կրթության և գիտության ոլորտների բարեփոխումների բաղադրիչ:

Բուհերի և ուսանողների ֆինանսավորման նոր մեթոդաբանության մշակման աշխատանքները բարեփոխումների առանցքային կետերից են, որոնք համապատասխան իրավական կարգավորումներ են ստացել Ազգային ժողովի կողմից հավանության արժանացած «Բարձրագույն կրթության և գիտության մասին» օրենքի նախագծում:

«Բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում ճիշտ ֆինանսավորման մեխանիզմների ներդրումն առաջնային խնդիր է, քանի որ դրանից են կախված կրթության որակն ու արդյունավետությունը»,- ընդգծել է Կարեն Թռչունյանը` փաստելով, որ Հայաստանում գործող բուհերից որոշներն ունեն ընդհանուր, որոշներն էլ նեղ մասնագիտական ուղղվածություն, ինչպիսիք են, օրինակ, Մ. Հերացու անվան Երևանի պետական բժշկական համալսարանը կամ Ագրարային համալսարանը: Հետևաբար, կարևոր է հասկանալ, թե յուրաքանչյուր տեսակի համալսարանի համար ֆինանսավորման որ մեխանիզմն է ավելի արդյունավետ:

«Լինելով զարգացող երկիր` Հայաստանը առավելագույնս կարևորում է բուհերի, առանց այդ էլ սուղ ֆինանսական միջոցների արդյունավետ օգտագործումը: Այս տարիներին մենք համոզվել ենք, որ 21-րդ դարում համալսարաններում իրավիճակի ու կրթական միջավայրի նոր պահանջներ են ձևավորվել, որոնք էականորեն տարբերվում են նախորդ` 20-րդ դարի պահանջներից. գիտությունը զարգանում է նոր տեմպով, ուսանողներն են տարբեր, անընդհատ փոփոխվում է աշխատաշուկան: Պետք է հասկանալ, թե ինչպես զարգացնել ուսանողների քննական և քննադատական մտածողությունը, ինչպես ձևավորել սովորելու, նախաձեռնելու, ստեղծարար լինելու և արժեքներ ձևավորելու մոտիվացիա: Սրանք խնդիրներ են, որոնք ևս պետք է հաշվի առնվեն բուհերի պետական և հանրային ֆինանսավորման մոտեցումներում»,- ընդգծել է ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալը՝ հավելելով, որ պետք է մշակել գործողությունների ճանապարհային քարտեզ, որը կօգնի գտնել լավագույն լուծումները:

Աշխատաժողովին զեկույցով հանդես է եկել Եվրոպական համալսարանների ասոցիացիայի ղեկավար Թոմաս Էսթերմանը: Նա հանդիպման մասնակիցներին ներկայացրել է նաև ԵՄ «Տեմպուս ԱԹԵՆԱ» ծրագրի շրջանակում ասոցիացիայի իրականացրած մշտադիտարկումների արդյունքները՝ Հայաստանի բուհերում գործող ֆինանսավորման մոդելների, համավարակի հետևանքով ստեղծված նոր իրավիճակի և այլ խնդիրների մասին: Առանձնացնելով առաջնային մարտահրավերները՝ Էսթերմանը նկատել է, որ իրենց կատարած մշտադիտարկման արդյունքները ցույց են տալիս՝ վերջին տասնամյակում մեծացել է ճնշումը պետական ֆինանսավորում ստացող հաստատությունների վրա, ինչն արդեն միջազգային տարածված փորձի ցուցիչ է: Ֆինանսական ռեսուրսի դիմաց արժեք ստեղծելու աճող պահանջարկ կա, մեծ է ակնկալիքը, որ համալսարաններն իրենց գործունեության մեջ կլինեն թափանցիկ և հաշվետու, հատկապես երբ ֆինանսավորվում են պետական միջոցներից:

Բանախոսն առանձնացրել է թվայնացման միտումները, որը մեծ զարգացում է ապրել վերջին մեկ տարվա ընթացքում: Համավարակի պայմաններում թե՛ դասավանդման, թե՛ բուհերի ներքին կառավարչական և վարչարարության աշխատանքները տեղափոխվել են թվային ոլորտ և հիմնականում առցանց են կատարվում:

Աշխատաժողովի ընթացքում Նիդեռլանդների համալսարանների ասոցիացիայի ներկայացուցիչ Վիկտոր Մայերը և Ավստրիայի կրթության, գիտության և հետազոտության դաշնային նախարարության ներկայացուցիչ Ալեքսանդր Փոլ Կոհլերը ներկայացրել են համապատասխանաբար Նիդեռլանդների և Ավստրիայի համալսարանների ֆինանսավորման փորձը: Աշխատաժողովի մասնակիցները հարցեր են ուղղել բանախոսներին՝ բուհերի հանրային ֆինանսավորման արդյունավետության, հետազոտական, նորարարական, ձեռնարկատիրական գործունեության մեջ ընդգրկվածության, հանրային ու մասնավոր ոլորտների հետ համագործակցության և այլ խնդիրների վերաբերյալ:

Նյութի աղբյուրը. ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարություն

  • Ձևավորող գնահատումը մայրենիի, հայոց լեզվի և գրականության դասաժամերին

      « Ձևավորող գնահատումը մայրենիի, հայոց լեզվի և գրականության դասաժամերին» դասընթացի նպատակն է աջակցել   դասավանդող ուսուցիչներին ձևավորող գնահատում իրականացնելու գործընթացում, մասնավոր օրինակների միջոցով խորացնել գիտելիքը ձևավորող գնահատման ձևերի ու մեթոդների շուրջ և նպաստել գնահատման այս տեսակի գրագետ կիրառության ապահովմանը։ 

  • «Աբու-Լալա Մահարի » պոեմի ուսուցման իմ փորձը

    ԵզրակացությունԱյս հետազոտական աշխատանքը մի փոքր ավելի ճանաչելի ու հասկանալի է դարձնում Ավետիք Իսահակյանի «Աբու-Լալա Մահարի» պոեմը: Պոեմի թողած անկրկնելի տպավորությունը պայմանավորված է բանաստեղծի հախուռն, կրակոտ զգացմունքի և փիլիսոփայական խոհերի միասնությամբ:

  • Արհեստական բանականության դերը կրթության մեջ

  • Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների դերը կրթության մեջ

    Մասնագիտական հեռավար վերապատրաստման դասընթաց

  • Ուսուցիչների ինքնագնահատման, կարիքների վերհանման և աջակցման գործիքի ստեղծում

  • ՏՀՏ առցանց դասընթաց

  • Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 5-րդ դասարան

    Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 5-րդ դասարան

  • Հեմինգուեյի «Ծերունին և ծովը» վիպակի ուսուցումը նորագույն մեթոդներով

                                              Մուտքի խոսք Էռնեստ Հեմինգուեյի «Ծերունին և ծովը» վիպակը հանրակրթական դպրոցներում ուսումնասիրվում է  8-րդ դասարանում հինգ կամ վեց դասաժամով, որոնցից մեկ դասաժամ հատկացվում է գրողի կենսագրությանը, վիպակի ժանրային առանձնահատկությունների ուսուցմանը: Գրականության դասերին նորագույն մեթոդների ու հնարների հմտորեն  կիրառումը մշտապես կարևոր բաղադրիչ է հանդիսացել  ուսուցման նպատակին հասնելու համար: Մեթոդների ու հնարների բազմազանության մեջ ուսուցիչը պիտի կարողանա ընտրել թեմային համապատասխանող, համեմատաբար ավելի արդյունավետ, հետաքրքիր, ինչպես նաև սովորողների վերլուծական- քննադատական մտածողությունը զարգացնող միջոցներ, գործիքներ, թվային ռեսուրսներ: Արդյունավետ մեթոդների ընտրությունից է կախված առաջադրված նպատակի իրականացումը:  «Ծերունին և ծովը» վիպակի դասավանդման մեթոդները կարող են լինել բազմաշերտ ու ընդգրկուն, ինչպիսին ստեղծագործությունն է: Թեման  ուսումնասիրելիս խորհուրդ է տրվում առաջնորդվել  ԽԻԿ համակարգով և աշակերտակենտրոն սկզբունքով, ուշադրություն դարձնել խաչվող կամ ընդհանրական  հասկացություններին: Եռափուլ համակարգի առանձին փուլերում կիրառել  համապատասխան մեթոդներ ու հնարներ, առաջադրանքներ: Դրանք հմտորեն համադրելու և նպատակահարմար կիրառելու դեպքում ուսուցիչը առավելագույն արդյունքի կհասնի:Պարտադիր չէ, որ այս աշխատանքում ընդգրկված  բոլոր մեթոդներն ու հնարները  կիրառվեն վերջնարդյունքի հասնելու համար: Գրականության ուսուցիչը կարող է դրանցից մի քանիսը  հաջողությամբ կիրառել կամ դասը պլանավորելիս համատեղել իր  նախընտրած մեթոդի հետ և հասնել ցանկալի արդյունքի:  

  • Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 3-րդ դասարան

    Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 3-րդ դասարան

  • ՏՀՏ գործիքների կիրառությունը ուղղագրություն և ուղղախոսություն ուսուցանելիս

    Ուղղագրությունը և ուղղախոսությունը 10-րդ դասարանում: