Հաշմանդամ անձանց սեղանի թենիսի հայկական ֆեդերացիան մեկն է այն 3 ֆեդերացիաներից, որոնք այս տարի ներառվել են պետական աջակցության ծրագրում:
2021 թվականի ՀՀ պետական բյուջեով հաշմանդամային (ադապտիվ) սպորտին տրամադրվելիք պետական աջակցության գումարը և շահառուների թիվն ավելացել է: Անցյալ տարի ադապտիվ սպորտին հատկացվել է շուրջ 29 միլիոն դրամ պետական աջակցություն, այս տարի աջակցության գումարը կկազմի շուրջ 104 միլիոն դրամ: Մինչև 2020 թվականը ներառյալ պետական աջակցություն է ստացել հաշմանդամային սպորտի զարգացմամբ զբաղվող 4 մարզական կազմակերպություն («Հայաստանի ազգային պարալիմպիկ կոմիտե», «Խուլերի հայկական սպորտային կոմիտե», «Հայաստանի կույրերի միավորում», «Հայկական հատուկ օլիմպիադաներ»), իսկ այս տարի նրանց ավելացել են Հայաստանի անվասայլակով բասկետբոլի, Հաշմանդամ անձանց սեղանի թենիսի հայկական և Հաշմանդամային սպորտի ֆեդերացիաները:
Հաշմանդամ անձանց սեղանի թենիսի ֆեդերացիա
Հաշմանդամ անձանց սեղանի թենիսի ֆեդերացիան գործում է 2014 թվականից: Ֆեդերացիայի նախագահը Կամո Դավթյանն է: 1995 թվականին աշխատավայրում տեղի ունեցած դժբախտ պատահարի հետևանքով նա կորցրել է ձեռքերը, բայց նպատակասլացությունը և թենիսի նկատմամբ մեծ սերն օգնել են ռակետը բռնելու նոր տարբերակներ գտնել:
«Հաշմանդամություն ձեռք բերելուց հետո ներփակվելու, աշխարհից խռովելու և անդադար դժգոհելու ցանկություն չունեի, հակառակը՝ ամեն գնով փորձում էի շարունակել ապրել լիարժեք կյանքով և քանի որ մինչև պատահարը լավ թենիս էի խաղում, մտածեցի, որ նոր իրավիճակում կարող եմ ռակետը ձեռքիս կապել ու փորձել այդպես խաղալ։ Հիշում եմ՝ կինս շփոթմունքով արձագանքեց, անգամ մտածում էր, որ ամոթ է, բայց դա ինձ հետ չպահեց: Բնականաբար, դժվար էր, սակայն անդադար փորձերն ու մարզումներն արդյունք տվեցին։ Հետո Սյունիքի մարզում մարզական փառատոն անցկացվեց, ես էլ ռակետը ձեռքիս կապած մասնակցեցի թենիսի մրցումներին։ Աստիճանաբար սկսեցի ավելի լուրջ վերաբերվել ոչ միայն իմ մարզումներին, այլև մտածել Հայաստանում հաշմանդամային սպորտը զարգացնելու տարբերակների մասին»,- պատմում է Կամո Դավթյանը։
Հաշմանդամություն ունեցող անձանց սեղանի թենիսի ֆեդերացիա հիմնելու գաղափարն առաջացել է ընկերների հետ զրույցի ընթացքում. «Հերթական մարզական փառատոնից հետո ընկերներով զրուցում էինք, երբ Հմայակ Ավետիսյանը (Հաշմանդամ անձանց սեղանի թենիսի հայկական ֆեդերացիայի փոխնախագահ – խմբ.) առաջարկեց ֆեդերացիա բացել։ Բնականաբար, դրական արձագանքեցի, և Հմայակի ու Ալեքսանդր Դիարյանի (մարզիչ – խմբ.) հետ անցանք գործի։ 2014 թվականի օգոստոսին արդեն կար Հաշմանդամ անձանց սեղանի թենիսի հայկական ֆեդերացիան»,- հիշում է Կամո Դավթյանը։
Առաջին մրցաշարերը ֆեդերացիան կազմակերպել է հիմնադիրների անձնական կապերի միջոցով: Տարբեր կազմակերպությունների ֆինանսավորմամբ Հայաստանի մարզերում անցկացվել են առաջնություններ, գավաթային խաղարկություններ, ապա սկսել են մասնակցել նաև միջազգային մրցումների: Մրցաշարերի անցկացմանը զուգահեռ՝ հաշմանդամություն ունեցող անձանց խնդիրներով զբաղվող կազմակերպությունների հետ համագործակցությամբ ֆեդերացիան հանրայինացրել է իր գործունեությունը՝ այդպիսով հաշմանդամություն ունեցող անձանց ներգրավելով մարզումներում։ Այժմ Հայաստանի տարբեր մարզերում հաշմանդամություն ունեցող անձանց սեղանի թենիսով պրոֆեսիոնալ մակարդակով զբաղվում է շուրջ 40 մարզիկ։ Ֆեդերացիայի նախագահ Կամո Դավթյանն այդ թվից դժգոհ չէ. «Պետք է հաշվի առնել, որ հաշմանդամություն ունեցող անձանց մարզաշխարհ բերելը հեշտ գործ չէ։ Հետևողականորեն աշխատում ենք մարզաձևի մասսայականացման, մասնակիցների ներգրավման ուղղությամբ։ Պարբերաբար մարզերում տեղեկացնում ենք մեր գործունեության, սպասվող մրցաշարերի մասին՝ նշելով, որ ցանկացողների համար իրենց համայնքում կփորձենք լուծել մարզումային պայմանների և մարզչի հարցը»։
Երկարատև սպասումներից և խնդիրները բացառապես անձնական միջոցներով լուծելուց հետո այս տարի Հաշմանդամ անձանց սեղանի թենիսի հայկական ֆեդերացիան ընդգրկվել է պետական աջակցության ծրագրում: Կամո Դավթյանի խոսքով՝ այս որոշմանը երկար են սպասել և ամեն ինչ անելու են աջակցությունը շարունակական դարձնելու համար. «Սա շատ կարևոր քայլ է։ Կարծում եմ՝ տարիների ընթացքում կարողացանք համոզիչ լինել, ցույց տալ, որ առանց պետական աջակցության շատ դժվար է հաշմանդամային սպորտում լուրջ արդյունքներ գրանցել։ Շատ ուրախ ենք, որ վերջապես կա պետական աջակցություն։ Մեր կողմից կանենք հնարավոր ամեն բան՝ աջակցությունը շարունակական դարձնելու համար»։
Խոսելով անցած տարիների ընթացքում գրանցած հաջողությունների մասին՝ Կամո Դավթյանը նախ նշում է ֆեդերացիայի կայունանալու և հաշմանդամություն ունեցող անձանց սպորտ բերելու փաստը:
«Պետք է ստեղծվեն անհրաժեշտ պայմանները, որպեսզի հաշմանդամություն ունեցող անձինք հնարավորություն ունենան բացահայտելու և կիրառելու իրենց հմտությունները կյանքի բոլոր բնագավառներում։ Վստահեցնում եմ՝ անհնարին ոչինչ չկա, և բոլոր դժվարությունները հաղթահարելի են, պարզապես մեզանից յուրաքանչյուրը պետք է իր բոլոր հնարավորություններն օգտագործի։ Մեր գործունեությունը ծառայում է այդ նպատակին»,- ընդգծում է Կ. Դավթյանը։
Առաջիկա ծրագրերի մասին խոսելիս նա փաստում է, որ նախ պետք է վերականգնեն թենիսիստների մարզավիճակը: «Կորոնավիրուսի համավարակով պայմանավորված՝ մարզումային և մրցումային դադարի պատճառով շատերը կորցրել են մարզավիճակը: Դա նկատելի էր վերջերս կայացած Հայաստանի առաջնության ժամանակ։ Աստիճանաբար պետք է պատրաստվեն նաև միջազգային մրցաշարերի ու Պարալիմպիկ խաղերին։ Բացի դրանից՝ այլ կարևոր նպատակ ունենք՝ Արցախյան երկրորդ պատերազմի ընթացքում վիրավորված զինվորներին ներգրավել ֆեդերացիայի աշխատանքներում»,- ասում է Կամո Դավթյանը և հավելում՝ այս տարիներին շատ դժվարություններ են հաղթահարել, եղած հարցերն էլ աստիճանաբար կլուծեն։
Նյութի աղբյուրը. ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարություն
Հարգելի ուսուցիչներ ,սիրով ձեզ եմ ներկայացնում իմ ընտրած թեման՝ «Ֆունկցիայի հասկացությունը » և հուսով եմ ,որ կմասնակցեք թեմայի քննարկումներին, կանեք մեջբերումներ ու առաջարկություններ : Այս թեմայի ուսումնասիրության նպատակն Ստեղծել քննարկման…
«Воспитание — великое дело: оно решает судьбу человека» (Лев Толстой) Каждый просмотренный мультфильм — часть этого воспитания, особенно если он содержит мораль. Уважаемые коллеги, предлагаю важную и увлекательную тему для…
«Воспитание — великое дело: оно решает судьбу человека» (Лев Толстой) Каждый просмотренный мультфильм — часть этого воспитания, особенно если он содержит мораль. Уважаемые коллеги, предлагаю важную и увлекательную тему для…
Նախագծային ուսուցում նպատակ Ծանոթացնել աշակերտներին Հայաստանի Առաջին Հանրապետության պատմական նշանակության գործիչներին, ուսումնասիրել նրանց գործունեությունը: Զարգացնել 10-րդ դասարանի աշակերտների պատմագիտական մտածողությունը, հայրենասիրությունը:: Խթանել աշակերտների ինքնուրույն ճանաչողական գործունեության հմտությունները, նպաստել
Հարգելի ուսուցիչներ, սիրով ձեզ եմ ներկայացնում իմ <<Առցանց գործիքների կարևորությունը ուսուցման գործընթացում>> թեման և սիրով հրավիրում քննարկման: Ժամանակակից կրթական համակարգում առցանց գործիքները դարձել են անբաժանելի մասը՝ բացելով ուսուցման և ուսումնառության…
« Ձևավորող գնահատումը մայրենիի, հայոց լեզվի և գրականության դասաժամերին» դասընթացի նպատակն է աջակցել դասավանդող ուսուցիչներին ձևավորող գնահատում իրականացնելու գործընթացում, մասնավոր օրինակների միջոցով խորացնել գիտելիքը ձևավորող գնահատման ձևերի ու մեթոդների շուրջ և նպաստել գնահատման այս տեսակի գրագետ կիրառության ապահովմանը։
ԵզրակացությունԱյս հետազոտական աշխատանքը մի փոքր ավելի ճանաչելի ու հասկանալի է դարձնում Ավետիք Իսահակյանի «Աբու-Լալա Մահարի» պոեմը: Պոեմի թողած անկրկնելի տպավորությունը պայմանավորված է բանաստեղծի հախուռն, կրակոտ զգացմունքի և փիլիսոփայական խոհերի միասնությամբ:
Մասնագիտական հեռավար վերապատրաստման դասընթաց
Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 5-րդ դասարան
Մուտքի խոսք Էռնեստ Հեմինգուեյի «Ծերունին և ծովը» վիպակը հանրակրթական դպրոցներում ուսումնասիրվում է 8-րդ դասարանում հինգ կամ վեց դասաժամով, որոնցից մեկ դասաժամ հատկացվում է գրողի կենսագրությանը, վիպակի ժանրային առանձնահատկությունների ուսուցմանը: Գրականության դասերին նորագույն մեթոդների ու հնարների հմտորեն կիրառումը մշտապես կարևոր բաղադրիչ է հանդիսացել ուսուցման նպատակին հասնելու համար: Մեթոդների ու հնարների բազմազանության մեջ ուսուցիչը պիտի կարողանա ընտրել թեմային համապատասխանող, համեմատաբար ավելի արդյունավետ, հետաքրքիր, ինչպես նաև սովորողների վերլուծական- քննադատական մտածողությունը զարգացնող միջոցներ, գործիքներ, թվային ռեսուրսներ: Արդյունավետ մեթոդների ընտրությունից է կախված առաջադրված նպատակի իրականացումը: «Ծերունին և ծովը» վիպակի դասավանդման մեթոդները կարող են լինել բազմաշերտ ու ընդգրկուն, ինչպիսին ստեղծագործությունն է: Թեման ուսումնասիրելիս խորհուրդ է տրվում առաջնորդվել ԽԻԿ համակարգով և աշակերտակենտրոն սկզբունքով, ուշադրություն դարձնել խաչվող կամ ընդհանրական հասկացություններին: Եռափուլ համակարգի առանձին փուլերում կիրառել համապատասխան մեթոդներ ու հնարներ, առաջադրանքներ: Դրանք հմտորեն համադրելու և նպատակահարմար կիրառելու դեպքում ուսուցիչը առավելագույն արդյունքի կհասնի:Պարտադիր չէ, որ այս աշխատանքում ընդգրկված բոլոր մեթոդներն ու հնարները կիրառվեն վերջնարդյունքի հասնելու համար: Գրականության ուսուցիչը կարող է դրանցից մի քանիսը հաջողությամբ կիրառել կամ դասը պլանավորելիս համատեղել իր նախընտրած մեթոդի հետ և հասնել ցանկալի արդյունքի:
Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 3-րդ դասարան
Ուղղագրությունը և ուղղախոսությունը 10-րդ դասարանում: