ԿՐԹԱԿԱՆ
ՖՈՐՈՒՄ
ՖՈՐՈՒՄ
ՊԱՇԱՐՆԵՐԻ
ՇՏԵՄԱՐԱՆ
ՇՏԵՄԱՐԱՆ
ՀԵՌԱՎԱՐ
ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ
ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ
ԻՆՏԵՐԱԿՏԻՎ
ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ
ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ
ԿԿՏ
ՀԱՄԱԿԱՐԳ
ՀԱՄԱԿԱՐԳ
Հայաստանում առաջին անգամ պետական մակարդակով սահմանվում է ուսուցչի նվազագույն աշխատավարձը: Առաջարկվող ֆինանսավորման նոր բանաձևով, ըստ աշխատավարձի հաշվարկի գործակիցների, ուսուցչի նվազագույն աշխատավարձը կկազմի շուրջ 108 հազար դրամ` մեկ դրույքաչափի համար (հարկերը ներառյալ): Դպրոցների ֆինանսավորման բանաձևի վերանայումը պայմանավորված է հանրային միջոցների թափանցիկ, արդյունավետ, արդարացի բաշխման և դպրոցների ֆինանսավորման ու ուսուցիչների վարձատրության հետ կապված տարիներով կուտակված խնդիրների լուծման անհրաժեշտությամբ:
Համապատասխան որոշումն ընդունվել է ՀՀ կառավարության հոկտեմբերի 31-ի նիստում, այն ուժի մեջ կմտնի 2020 թ. հունվարի 1-ից և կդառնա իրավական երաշխիք, որ այսուհետ մեկ դրույք դասաժամ պարապող որևէ ուսուցիչ սահմանված չափից ցածր չի վարձատրվի:
Ներկայացնելով նախագիծը` ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Արայիկ Հարությունյանը նշել է, որ այժմ դպրոցների ֆինանսավորման գործող բանաձևով ուսումնական հաստատություններին հատկացվող գումարն ուղղակիորեն կախված է սովորողների թվից. «Այս մոտեցումը որդեգրվել է 2001 թվականից` նպատակ ունենալով խթանել մրցակցությունը դպրոցների միջև: Սակայն, բազմաթիվ դպրոցներ, որոնք համայնքում միակն են, և դրանցում սովորողների քանակը պայմանավորված է տվյալ համայնքի բնակիչների թվով, չեն կարող մրցակցել խոշոր համայնքների ուսումնական հաստատությունների հետ: Իրականությունն այն է, որ փոքր դպրոցներին հատկացվող գումարները չեն բավարարում նվազագույն ծախսերի համար, և այս իրողությունից ելնելով, տարիներ շարունակ մարզպետարանները և Երևանի քաղաքապետարանը փոքրաթիվ համակազմով դպրոցների համար բյուջետային միջոցների վերաբաշխում են կատարել: Այսինքն` այն գումարները, որոնք կուտակվում էին մեծ դպրոցներում, վերաբաշխման միջոցով հատկացվում էին փոքրերին, որպեսզի կարողանան ապահովել նաև այդ դպրոցների բնականոն աշխատանքը»,-կառավարության նիստում զեկուցել է նախարարը: Արայիկ Հարությունյանի տեղեկացմամբ` նոր բանաձևով, բացի աշակերտների թվից, փոքր` թերհամալրված համակազմով դպրոցների համար հաշվի է առնվելու նաև դասարանների թիվը, որով պայմանավորված է ծախսերի հիմնական մաս կազմող ուսուցիչների վարձատրությունը: Ըստ այդմ` թերհամալրված են համարվում տարրական դպրոցում մինչև 72, հիմնական դպրոցում մինչև 162, միջնակարգ դպրոցում մինչև 207, վարժարաններում ու ավագ դպրոցներում մինչև 135 աշակերտ ունեցող հաստատությունները: Մեծ համակազմ ունեցող դպրոցների ֆինանսավորումը կիրականացվի նախկին սկզբունքով:
Ամենակարևոր փոփոխությունը դպրոցի ֆինանսավորման բանաձևում այն է, որ սահմանվում է ուսուցչի երաշխավորված նվազագույն աշխատավարձ` անկախ սովորողների թվից: Նախարարի խոսքով` հունվարի 1-ից կսահմանվի նվազագույն աշխատավարձի շեմ, որն այս պահի հաշվարկներով կազմում է 108 հազար դրամ` մեկ դրույքի համար, սակայն բյուջետային հետագա հաշվարկների արդյունքում այդ թիվը կարող է բարձրանալ մինչև 125 հազար դրամի: Ամեն տարի 10 տոկոսով աշխատավարձի բարձրացում ունենալու դեպքում` 4 տարի անց ուսուցչի աշխատավարձի հարաբերակցությունը մեկ շնչին ընկնող Համախառն ներքին արդյունքի հաշվով էականորեն կբարելավվի: Առաջարկվել է նաև դպրոցի ֆինանսավորման բանաձևից հանել դասագրքերի արժեքի փոխհատուցման և կրտսեր դպրոցի սննդի համար նախատեսված գումարները, քանի որ պետական բյուջեով այդ նպատակների համար առանձին հատկացումներ են արվում:
Անդրադառնալով որոշմանը` ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը նշել է, որ կրթության համակարգում մենաշնորհների ձևավորումն ընդունելի չէ, և առաջնային խնդիր է ֆինանսական միջոցների համաչափ բաշխումը:
Հիշեցնենք, որ 2019 թվականի սեպտեմբերից ուսուցիչների աշխատավարձը բարձրացել է 10 տոկոսով: Նշենք նաև, որ ուսուցչի նվազագույն աշխատավարձի սահմանումը չի նշանակում, թե որևէ ուսուցչի աշխատավարձ կնվազի: Այն դպրոցներում, որտեղ ուսուցիչները մինչ այժմ ստացել են ավելի բարձր աշխատավարձ, կշարունակեն վարձատրվել բարձր գործակիցներով: Աշակերտների թվով կամ այլ հանգամանքներով պայմանավորված մինչ այս ավելի ցածր վարձատրվող մանկավարժները ռեֆորմի արդյունքում կունենան աշխատավարձի երաշխավորված բարձրացում:
Նյութի աղբյուրը. ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարություն
5 դաս, Մաթեմատիկա Առաջին և երկրորդ կիսամյակների համար բոլոր թեմատիկ աշխատանքները
Մեդիագրագետ մարդը,անկախ մասնագիտությունից,կարողանում է գտնել,քննարկել,մեկնաբանել տեղեկատվությունը՝ պահպանելով գրագիտության որոշակի սահմաններ:
Թվի բազմապատկումը 10-ով և 100-ով
2020 թվականի հունվարի 1-ից կգործի հանրակրթական ուսումնական հաստատությունների սովորողներին ԿԳՄՍ նախարարության անվանական կրթաթոշակի տրամադրման նոր կարգը։ Մեկ տարի ժամանակով ամսական նշված չափի կրթաթոշակ կարող են ստանալ հանրակրթական ուսումնական հաստատությունների այն սովորողները, որոնք բավարարում են հետևյալ չափանիշներից առնվազն մեկին` I - միջազգային առարկայական օլիմպիադաների եզրափակիչ փուլերի մասնակիցներ․ • առաջին կարգի դիպլոմակիրներին՝ 25․000 դրամ • երկրորդ կարգի դիպլոմակիրներին՝ 20․000 դրամ • երրորդ կարգի դիպլոմակիրներին՝ 15․000 դրամ • եզրափակիչ փուլերի այլ մասնակիցներին՝ 10․000 դրամ II - միջազգային դպրոցական այլ օլիմպիադաների (Ժաուտիկովյան միջազգային օլիմպիադա, Մենդելեևյան միջազգային օլիմպիադա և այլն) եզրափակիչ փուլերի մասնակիցներ. • առաջին կարգի դիպլոմակիրներին՝ 15․000 դրամ • երկրորդ կարգի դիպլոմակիրներին՝ 10․000 դրամ • երրորդ կարգի դիպլոմակիրներին՝ 7․500 դրամ, III - ՀՀ առարկայական հանրապետական օլիմպիադաների եզրափակիչ փուլերի հաղթողներ (դիպլոմակիրներ). • առաջին կարգի դիպլոմակիրներին՝ 10․000 դրամ, • երկրորդ կարգի դիպլոմակիրներին՝ 7․500 դրամ, • երրորդ կարգի դիպլոմակիրներին՝ 5․000 դրամ: ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարի 03.09.2019թ․-ի N:605-Ա/2 հրամանը և ՀԱՎԵԼՎԱԾԸ տես կից PDF ֆայլերում։ Աղբյուր՝ http://edu.am/index.php/am/news/view/7858
Երևան 2019
Օջախի հիմքը
Պատի թերթի ստեղծում․ Մաթեմատիկան և մեր առօրյան
Եռանկունաչափաան ֆունկցիայի բանաձևեր: Կրճատ բազմապատման բանաձևեր: Եռանկունաչափական ֆունկցիայի արժեքների աղյուսակ:
8-րդ և 9-րդ դասարաններ:
Имя прилагательное в русском языке — это самостоятельная часть речи. Укажем, что обозначает имя прилагательное, какие имеет характерные грамматические признаки, отличающие его от слов других частей речи.
Բնակչությունը հասարակության շարժող ուժն է։
Մաթեմատիկական կրթությունը և մաթեմատիկական մտածելակերպն անհրաժեշտ են ոչ միայն նրանց‚ովքեր հետագայում կզբաղվեն մաթեմատիկայով կամ գիտական որևէ հետազոտությամբ, այլ նաև բոլոր նրանց, ովքեր կաշխատեն ժոողովրդավարական տնտեսության տարբեր բնագավառներում: Մաթեմատիկան ներթափանցում է մարդկային գործունեության գրեթե բոլոր ոլորտները:Այստեղ առանձնահատուկ դեր ու նշանակություն ունեն տեքստային խնդիրները: Այս խնդիրների լուծումը սովորողներին հնարավորություն է տալիս համոզվելու‚որ մաթեմատիկական գիտելիքների իմացությունն ինքնանպատակ չէ ‚այլ պայմանավորված է առօրյա կյանքում յուրաքանչյուրիս առջև ծագած կոնկրետ խնդիրների պատասխանը գտնելու պահանջով: Տեքստային խնդիրների ուսուցումը հիմնականում կատարվում է միջին դպրոցում :Յուաքանչյուր խնդրի լուծում իրենից ներկայացնում փոքրի մաթեմատիկական հետազոտություն ‚որը յուրաքանչյուր սովորող կատարում է յուրովի: Այնուամենայնիվ ‚տեքստային խնդիրների լուժումները կարելի է դասակարգել ըստ հետևյալ մեթոդների. Ø թվաբանական մեթոդ‚ Ø հանրահաշվական մեթոդ Ø կիրառական մեթոդ Ø տրամաբանական մեթոդ և այլն:
Այսօրվա դասը լիարժեք դարձնելու պահանջներից մեկն է միջառարկայական կապերի ապահովումը։ Ինֆորմատիկայի դասընթացում ուսումնասիրվող շատ թեմաներից ստացած գիտելիքները կիրառելի են տարբեր առարկաների դասընթացում։ Այտեղ կուսումնասիրենք այդ հնարավորությունները։
Փարաքարի միջնակարգ դպրոցի ուսուցչուհի՝ Նաիրա ԲրուտյանՆերկայացնում եմ <<Աֆրիկա>> մայրցամաքը։Կահավորում՝ աշխարհի ֆիզիկական քարտեզ և գլոբուս, յուրաքանչյուր աշակերտական սեղանին ատլասԿրկնության ժամանակ աշակերտները ամփոփում են Աֆրիկայի աշխարհագրական դիրքը՝ հասարակածի, գլխավոր միջօրեականի, արևադարձերի, բևեռային շրյագծերի, օվկիանոսների նկատմամբ։ Մայրցամաքի ափերի գծագրությունը, ափերը ողողող օվկիանոսները, ափագծերի կտրտվածությունը, կղզիների, թերակղզիների, ծովածոցերի առկայությունը, օվկիանոսների, ծովերի, ծովային հոսանքների ազդեցությունը մայրցամաքի բնության ձևավորման վրա։Մակերևույթը և օգտակար հանածոները՝ աշակերտները ամփոփում են մայրցամաքի ակերևուհթի խոշոր ձևերը, նրանց առաջացման առանձնահատկություները։Կլիման՝ աշակերտները ամփոփում են մայրցամաքի և նրա տարբեր մասերի կլիմայական պայմանների առանձնահատկությունները, ուշադրություն են դարձնում կլիմայագոյացնող կարևորագույն գործոնների վրա։Ներքին ջրերը՝ աշակերտները ամփոփում են Աֆրիկայի գետերը՝ որ ավազանին են պատկանում, դրանց տնտեսական նշանակությունը։ Աշխարհի ամենայերկար գետը Նեղոսն է, եկրորդ ջրառատ գետը Կոնգոն է և այլն։ Խոսեցին ջրվեժների և լճերի մասին։ Լճերն ուսումնասիրելիս ուշադրություն են դարձրել դրանց գոգավորությունների ծագման, մարդու կողմից լճերի օգտագորշման հնարավորություններին։ Չէ որ Աֆրիկան աշխարհի ամենատաք մայրցամաքն է։Աշակերտները թվարկեցին Աֆրիկայի բնական զոնաները։ Զոնաներին բնորոշ հողերը, բուսատեսակները և կենդանատեսակները։ՈՒրվագծային քարտեզի վրա գունավորում են կլիմայական գոտիները և բնական զոնաները։ Աշակերտներին որպես ամփոփում ցուցադրվում է սահիկ Աֆրիկա մայրցամաքի մասին։
Մաթեմատիկական կրթությունը և մաթեմատիկական մտածելակերպն անհրաժեշտ են ոչ միայն նրանց‚ովքեր հետագայում կզբաղվեն մաթեմատիկայով կամ գիտական որևէ հետազոտությամբ, այլ նաև բոլոր նրանց, ովքեր կաշխատեն ժոողովրդավարական տնտեսության տարբեր բնագավառներում: Մաթեմատիկան ներթափանցում է մարդկային գործունեության գրեթե բոլոր ոլորտները:Այստեղ առանձնահատուկ դեր ու նշանակություն ունեն տեքստային խնդիրները: Այս խնդիրների լուծումը սովորողներին հնարավորություն է տալիս համոզվելու‚որ մաթեմատիկական գիտելիքների իմացությունն ինքնանպատակ չէ ‚այլ պայմանավորված է առօրյա կյանքում յուրաքանչյուրիս առջև ծագած կոնկրետ խնդիրների պատասխանը գտնելու պահանջով: Տեքստային խնդիրների ուսուցումը հիմնականում կատարվում է միջին դպրոցում :Յուաքանչյուր խնդրի լուծում իրենից ներկայացնում փոքրիկ մաթեմատիկական հետազոտություն ‚որը յուրաքանչյուր սովորող կատարում է յուրովի: Այնուամենայնիվ ‚տեքստային խնդիրների լուժումները կարելի է դասակարգել ըստ հետևյալ մեթոդների. Ø թվաբանական մեթոդ‚ Ø հանրահաշվական մեթոդ Ø կիրառական մեթոդ Ø տրամաբանական մեթոդ և այլն: Այժմ դրանցից մի քանիսը ներկայացնեմ ավելի հանգամանորեն‚ ցուցադրելով այդ մեթոդների կիրառման իմ փորձը:
