ԿՐԹԱԿԱՆ
ՖՈՐՈՒՄ
ՖՈՐՈՒՄ
ՊԱՇԱՐՆԵՐԻ
ՇՏԵՄԱՐԱՆ
ՇՏԵՄԱՐԱՆ
ՀԵՌԱՎԱՐ
ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ
ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ
ԻՆՏԵՐԱԿՏԻՎ
ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ
ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ
ԿԿՏ
ՀԱՄԱԿԱՐԳ
ՀԱՄԱԿԱՐԳ
Միջին մասնագիտական ոլորտը տարիներ շարունակ պատշաճ ուշադրության չի արժանացել, չնայած իր դերով և նշանակությամբ մեծ գործառույթ և կարևորություն ունի հանրային կյանքում, ինչպես նաև տնտեսության և կրթության ոլորտներում: «Հոդված-3» ակումբում կազմակերպված «Մշակութային և միջին մասնագիտական կրթության հիմնահարցերը» թեմայով քննարկման ժամանակ նման կարծիք է հայտնել ՀՀ կրթության և գիտության նախարարի տեղակալ Հովհաննես Հովհաննիսյանը: Քննարկմանը մասնակցել են ԿԳՆ նախնական (արհեստագործական) և միջին մասնագիտական կրթության վարչության պետ Արտակ Աղբալյանը, ՀՀ մշակույթի նախարարի խորհրդական Դավիթ Մաթևոսյանը, ինչպես նաև մշակութային ուղղվածությամբ քոլեջների տնօրեններ, կրթության փորձագետներ: Քննարկումը կազմակարպվել էր մշակութային քոլեջների տնօրենների առաջարկությամբ: ԿԳ նախարարի տեղակալ Հովհաննես Հովհաննիսյանը նշել է, որ միջին մասնագիտական կրթության ոլորտում խնդիրները շատ են. «Այստեղ մենք գործ ունենք մշակութային, ՏՏ, առևտրի և ծառայությունների, սպասարկման, գյուղատնտեսական ուղղվածությամբ ուսումնական հաստատությունների հետ: Այս ոլորտի գլխավոր խնդիրն աշխատաշուկայի պահանջարկի արագ սպասարկումն է: Հատկապես մշակութային քոլեջների գործունեության վերաբերյալ վերջին շրջանում մի շարք հարցեր են բարձրացվել, որոնց մի մասը լուծում են ստացել, որոշ հարցեր էլ քննարկվում են: Մենք խնդիր ունենք մասնավոր սեկտորի համար առավել գրավիչ դարձնել ոլորտը՝ հատկապես ագրարային և տնտեսության ոլորտի մասնագիտությունները: Կոչ կանեմ այն գործարարներին, ովքեր մտահոգված են իրենց իսկ բիզնեսի զարգացման հեռանկարներով՝ մեծ ուշադրություն դարձնեն ոլորտի զարգացմանը»,-նշել է Հովհաննես Հովհաննիսյանը` նկատելով, որ ոլորտի զարգացման նկատմամբ հետաքրքրություն ունեցող մի շարք հանդիպումներ մասնավոր ոլորտի ներկայացուցիչների հետ արդեն տեղի են ունեցել: Նրա խոսքով` ոլորտի որոշ խնդիրներ օրենսդրական փոփոխություն են ենթադրում, որոշներն էլ պայմանավորված են կառավարման բացթողումներով: Վերջին տարիներին ակտիվացել է միջազգային կազմակերպությունների համագործակցությունը ՄԿՈՒ ոլորտի հետ, մասնավորապես արդյունավետ համագործակցություն է ծավալվել Եվրոպական Միության, Գերմանական միջազգային համագործակցության ծրագրի (GIZ)-ի հետ, որի աջակցությամբ սկսվել է դուալ կրթական համակարգի փորձնական ներդրումը մի քանի քոլեջներում: ՀՀ ԿԳՆ նախնական (արհեստագործական) և միջին մասնագիտական կրթության վարչության պետ Արտակ Աղբալյանի խոսքով՝ 12-ամյա պարտադիր կրթության սահմանադրական պահանջի ամրագրումից հետո քոլեջներն ու ուսումնարանները հիմնական կրթության հիմքով վճարովի կրթության կազմակերպման իրավունք չունեն, բայց սա առաջացնում է հավելյալ խնդիրներ, քանի որ պետության կողմից հատկացված տեղերը սահմանափակ են: «Եթե դպրոցի պարագայում, որքան դիմորդ լինում է, այնքան էլ ընդունվում է և որևէ խոչընդոտ չկա, ապա քոլեջի և ուսումնարանների համար պետպատվեր տեղերի սահմանափակ քանակը խնդիրներ է առաջացնում»,- նշել է վարչութան պետը և ներկայացրել վիճակագրություն: 2017-ին արհեստագործական կրթության համար պետության կողմից հատկացվել է 3877տեղ ԿԳՆ-ին և 400 տեղ՝ ոստիկանությանը, իսկ միջին մասնագիտական կրթությանը` 7713 տեղ ԿԳՆ-ին, 279 տեղ այլ ոլորտների` մշակույթ, սպորտ և այլն: 2018 թվականին միջին մասնագիտական ոլորտում պետպատվերի տեղերը կտրուկ նվազել են, քանի որ կրթության ոլորտի ֆինանսավորումը պակասել էր: Ըստ այդմ` այս տարի արհեստագործական կրթությանը հատկացվել է 3777 տեղ ԿԳՆ-ին և 200 տեղ ոստիկանությանը, իսկ միջին մասնագիտական կրթությանը 6270 տեղ ԿԳՆ-ին և 271 տեղ այլ ոլորտների: Այսինքն` 1600 տեղով նվազել են միջին մասնագիտական և մոտ 300-ով արհեստագործական կրթության պետպատվերի տեղերի: Արտակ Աղբալյանի խոսքով` այժմ նախարարությունում քննարկում են պահուստային տեղերի բաշխումն այնպես կազմակերպել, որպեսզի հնարավորինս ապահովվի արհեստագործական և միջին մասնագիտական կրթության առկա պահանջարկը: Հաշվի առնելով, որ պետության պատվերը, այնուամենայնիվ սահմանափակ է, օրենսդրական փոփոխության առաջարկ է նախապատրաստվում, ըստ որի պետք է քոլեջներին և ուսումնարաններին թույլատրել հիմնական կրթության հիմքով վճարովի կրթություն կազմակերպել. «Պետպատվերի շրջանակում մենք կտրամադրենք տեղեր և մրցութային հիմունքներով ընդունելություն անելուց հետո, եթե կլինեն մարդիկ, ովքեր անպայման ուզում են սովորել հենց այդտեղ ու պատրաստ են նաև վճարել դրա համար, մենք օրենսդրական փոփոխությունից հետո այդ հնարավորությունը կտանք: Սա նաև հնարավորություն կտա ուսումնական հաստատություններին ունենալ արտաբյուջետային ֆոնդ և ֆինանսական խնդիրներ լուծել»: Իրավական խնդիր կա նաև քոլեջից բուհ անցման գործընթացում: Մինչև 2012 թ. գործող կարգով քոլեջի բարձր առաջադիմությամբ շրջանավարտները հնարավորություն ունեին կրթությունը շարունակել համապատասխան մասնագիտությամբ բուհի առկա՝ 2-րդ և հեռակա՝ 3-րդ կուրսերում: Այս կարգը, սակայն հետագայում վերանայվեց և օրենսդրությամբ ամրագրվեց, որ քոլեջի լավագույն շրջանավարտները կարող են ուսումը շարունակել բուհի համապատասխան մասնագիտությամբ ֆակուլտետի հեռակա 2-րդ կուրսում. «Մի շատ կարևոր սկզբունք իրավական դաշտից դուրս մնաց՝ արվեստի, առողջապահության, սպորտի ոլորտի մասնագիտությունների համար բուհերը հեռակա ուսուցում չունեն, հետևաբար քոլեջների մշակութային մասնագիտությամբ շրջանավարտների կրթության շարունակականության իարվունքը խախտվում է: Ստացվում է, որ, օրինակ, Ա. Բաբաջանյանի անվան երաժշտամանկավարժական քոլեջն ավարտած կամ Փ. Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի քոլեջն ավարտած անձը ստիպված է ընդհանուր հիմունքներով բուհ ընդունվել և հայտնվում է ընդամենը առաջին կուրսում: Այստեղ նաև ուսանողի իրավունքների «խախտում» ենք տեսնում»,-նշել է Ա. Աղբալյանը: Ըստ նախարարի տեղակալ Հովհաննես Հովհաննիսյանի` հիմնական կրթության հիմքով վճարովի կրթություն կազմակերպելու խնդիրը դեռ քննարկման փուլում է: Այս հարցում կրթության և գիտության նախարարությունը նաև սահմանադրագետների փորձագիտական եզրակացության կարիքն ունի: Հովհաննես Հովհաննիսյանի կարծիքով քոլեջների վճարովի-անվճար տեղերի, ինչպես նաև բուհական աստիճանում կրթությունը շարունակելու հնարավորությունների նվազեցումը պայմանավորված է ավագ դպրոցին չվնասելու միտումով. «Ավագ դպրոցը դեռևս լուրջ բովանդակային փոփոխությունների կարիք ունի, և եթե երեխան իմանա, որ քոլեջից հետո միանգամից ընդունվելու է բուհ, ավագ դպրոցը կտուժի: Բացի այդ՝ ՀՀ Սահմանադրությամբ կրթության հանրակրթական բաղադրիչը անվճար է և այստեղ խնդիր է՝ արդյո՞ք միջին մասնագիտական կրթությունը հանրակրթությո՞ւն է, թե՞ ոչ: Ես խնդրել եմ, որ սահմանադրագետներն ուսումնասիրեն այս խնդիրը»: Քննարկման ընթացքում անդրադարձ է մշակութային քոլեջների շրջանավարտների դիպլոմային աշխատանքների պահպանման և արխիվացման հարցերին: Որպես կանոն շրջանավարտները իրենց ավարտական աշխատանքները թողնում են ուսումնական հաստատությանը, ինչն առանձին դեպքերում դժգոհություններ է հարուցում: Նախարարի տեղեկալը նշել է, որ այժմ քննարկվում է դիպլոմային աշխատանքները էլեկտրոնային տարբերակով պահպանելու հարցը, իսկ բուն աշխատանքը կարելի է կամ հեղինակին փոխանցել կամ էլ հեղինակի համաձայնությամբ նվիրել սոցիալական, կրթական, պետական որևէ հիմնարկի:
Հանդիպման ընթացքում քննարկվել են մշակութային մասնագիտությունների ուսուցման արդյունավետության բարձրացման, ֆինանսավորման, դիմորդների շրջանում պահանջարկ չունեցող, սակայն խիստ կարևոր մասնագիտացումների պահպանման ու զարգացման հետ կապված խնդիրները: Ավարտին պայմանավորվածություն է ձեռքբերվել առաջիկայում կազմակերպել հանդիպում հրատապ լուծումներ պահանջող հարցերը քննարկելու և լուծումներ գտնելու նպատակով:
Նյութի աղբյուրը. ՀՀ կրթության և գիտության նախարարություն
Հարգելի ուսուցիչներ ,սիրով ձեզ եմ ներկայացնում իմ ընտրած թեման՝ «Ֆունկցիայի հասկացությունը » և հուսով եմ ,որ կմասնակցեք թեմայի քննարկումներին, կանեք մեջբերումներ ու առաջարկություններ : Այս թեմայի ուսումնասիրության նպատակն Ստեղծել քննարկման…
«Воспитание — великое дело: оно решает судьбу человека» (Лев Толстой) Каждый просмотренный мультфильм — часть этого воспитания, особенно если он содержит мораль. Уважаемые коллеги, предлагаю важную и увлекательную тему для…
«Воспитание — великое дело: оно решает судьбу человека» (Лев Толстой) Каждый просмотренный мультфильм — часть этого воспитания, особенно если он содержит мораль. Уважаемые коллеги, предлагаю важную и увлекательную тему для…
Նախագծային ուսուցում նպատակ Ծանոթացնել աշակերտներին Հայաստանի Առաջին Հանրապետության պատմական նշանակության գործիչներին, ուսումնասիրել նրանց գործունեությունը: Զարգացնել 10-րդ դասարանի աշակերտների պատմագիտական մտածողությունը, հայրենասիրությունը:: Խթանել աշակերտների ինքնուրույն ճանաչողական գործունեության հմտությունները, նպաստել
Հարգելի ուսուցիչներ, սիրով ձեզ եմ ներկայացնում իմ <<Առցանց գործիքների կարևորությունը ուսուցման գործընթացում>> թեման և սիրով հրավիրում քննարկման: Ժամանակակից կրթական համակարգում առցանց գործիքները դարձել են անբաժանելի մասը՝ բացելով ուսուցման և ուսումնառության…
Conditional sentences are statements discussing known factors or hypothetical situations and their consequences. Complete conditional sentences contain a conditional clause (often referred to as the if-clause) and the consequence. Consider the following sentences:If a certain condition is true, then a particular result happens.I would travel around the world if I won the lottery.When water reaches 100 degrees, it boils.There are four types of conditional sentences.It’s important to use the correct structure for each of these different conditional sentences because they express varying meanings.Pay attention to verb tense when using different conditional modes.Use a comma after the if-clause when the if-clause precedes the main clause.What Are the Different Types of Conditional Sentences? There are four different types of conditional sentences in English. Each expresses a different degree of probability that a situation will occur or would have occurred under certain circumstances.Zero Conditional SentencesFirst Conditional SentencesSecond Conditional SentencesThird Conditional SentencesLet’s look at each of these different types of conditional sentences in more detail.
« Ձևավորող գնահատումը մայրենիի, հայոց լեզվի և գրականության դասաժամերին» դասընթացի նպատակն է աջակցել դասավանդող ուսուցիչներին ձևավորող գնահատում իրականացնելու գործընթացում, մասնավոր օրինակների միջոցով խորացնել գիտելիքը ձևավորող գնահատման ձևերի ու մեթոդների շուրջ և նպաստել գնահատման այս տեսակի գրագետ կիրառության ապահովմանը։
ԵզրակացությունԱյս հետազոտական աշխատանքը մի փոքր ավելի ճանաչելի ու հասկանալի է դարձնում Ավետիք Իսահակյանի «Աբու-Լալա Մահարի» պոեմը: Պոեմի թողած անկրկնելի տպավորությունը պայմանավորված է բանաստեղծի հախուռն, կրակոտ զգացմունքի և փիլիսոփայական խոհերի միասնությամբ:
Մասնագիտական հեռավար վերապատրաստման դասընթաց
Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 5-րդ դասարան
Մուտքի խոսք Էռնեստ Հեմինգուեյի «Ծերունին և ծովը» վիպակը հանրակրթական դպրոցներում ուսումնասիրվում է 8-րդ դասարանում հինգ կամ վեց դասաժամով, որոնցից մեկ դասաժամ հատկացվում է գրողի կենսագրությանը, վիպակի ժանրային առանձնահատկությունների ուսուցմանը: Գրականության դասերին նորագույն մեթոդների ու հնարների հմտորեն կիրառումը մշտապես կարևոր բաղադրիչ է հանդիսացել ուսուցման նպատակին հասնելու համար: Մեթոդների ու հնարների բազմազանության մեջ ուսուցիչը պիտի կարողանա ընտրել թեմային համապատասխանող, համեմատաբար ավելի արդյունավետ, հետաքրքիր, ինչպես նաև սովորողների վերլուծական- քննադատական մտածողությունը զարգացնող միջոցներ, գործիքներ, թվային ռեսուրսներ: Արդյունավետ մեթոդների ընտրությունից է կախված առաջադրված նպատակի իրականացումը: «Ծերունին և ծովը» վիպակի դասավանդման մեթոդները կարող են լինել բազմաշերտ ու ընդգրկուն, ինչպիսին ստեղծագործությունն է: Թեման ուսումնասիրելիս խորհուրդ է տրվում առաջնորդվել ԽԻԿ համակարգով և աշակերտակենտրոն սկզբունքով, ուշադրություն դարձնել խաչվող կամ ընդհանրական հասկացություններին: Եռափուլ համակարգի առանձին փուլերում կիրառել համապատասխան մեթոդներ ու հնարներ, առաջադրանքներ: Դրանք հմտորեն համադրելու և նպատակահարմար կիրառելու դեպքում ուսուցիչը առավելագույն արդյունքի կհասնի:Պարտադիր չէ, որ այս աշխատանքում ընդգրկված բոլոր մեթոդներն ու հնարները կիրառվեն վերջնարդյունքի հասնելու համար: Գրականության ուսուցիչը կարող է դրանցից մի քանիսը հաջողությամբ կիրառել կամ դասը պլանավորելիս համատեղել իր նախընտրած մեթոդի հետ և հասնել ցանկալի արդյունքի:
Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 3-րդ դասարան
