ԿՐԹԱԿԱՆ
ՖՈՐՈՒՄ
ՖՈՐՈՒՄ
ՊԱՇԱՐՆԵՐԻ
ՇՏԵՄԱՐԱՆ
ՇՏԵՄԱՐԱՆ
ՀԵՌԱՎԱՐ
ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ
ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ
ԻՆՏԵՐԱԿՏԻՎ
ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ
ՈՒՍՈՒՑՈՒՄ
ԿԿՏ
ՀԱՄԱԿԱՐԳ
ՀԱՄԱԿԱՐԳ
Նոր ուսումնական տարվա մեկնարկին ընդառաջ «Մատենադարան» Մ. Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի ինստիտուտում տեղի է ունեցել ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանի մամուլի ասուլիսը:
Նախարարը ներկայացրել է 2025-2026 ուսումնական տարվա նախապատրաստական աշխատանքները, նախորդ ուստարվա հիմնական արդյունքները, ՀՀ կառավարության «300 դպրոց, 500 մանկապարտեզ» ծրագրի ընթացքը, ՀՊՉ ներդրման շրջանակում ստեղծված նոր՝ 220 դասագրքերը, ինչպես նաև պատասխանել է ԶԼՄ ներկայացուցիչների հարցերին:
Հայտարարվել է «Անվտանգ և ապահով կրթական միջավայրի տարի»
Ողջունելով ներկաներին՝ նախարարն անդրադարձել է նախարարության նոր մոտեցմանը՝ յուրաքանչյուր ուսումնական տարին անցկացնել որոշակի խորագրով: Նախարարի հիշեցմամբ՝ նախորդ ուստարին հայտարարվել էր մշակութային կրթության տարի, և ամբողջ տարվա ընթացքում հանրակրթական ուսումնական հաստատություններում ակտիվորեն իրականացվել են տարբեր քննարկումներ, աշխատաժողովներ, փառատոններ, նախագծային աշխատանքների ներկայացում և այլ միջոցառումներ, որոնք առաջին հերթին ուղղված էին խրախուսելու երեխաների մշակութային կրթությունը: Այս ուսումնական տարին հայտարարվել է «Անվտանգ և ապահով կրթական միջավայրի տարի»:
2025 թվականի առաջին կիսամյակում 210.000 դպրոցականներ այցելել են մշակութային հաստատություններ
Նախարարի տեղեկացմամբ՝ պետությունն իրականացնում է բաժանորդային ծրագիր, որը հնարավորություն է տալիս դպրոցականներին այցելել թանգարաններ, թատրոններ և համերգասրահներ:
«2025 թվականի առաջին կիսամյակի ցուցանիշներով ավելի քան 210.000 դպրոցականներ այցելել են թատրոններ, համերգասրահներ և թանգարաններ: 2024 թվականի նույն ժամանակահատվածի ցուցանիշը 176.000 է եղել: Այսինքն՝ գրանցվել է էական աճ: Դպրոցականների՝ մշակութային հաստատություններ այցելության ընդհանուր թիվը 2024 թվականին եղել է շուրջ 300.000: Վստահ եմ, որ այս տարին ամփոփելիս արձանագրելու ենք՝ էապես ավելացել է մշակութային հաստատություններ հաճախող դպրոցականների թիվը: Դպրոցներում իրականացվել է նաև «Մշակութային վերջին զանգ» ծրագիրը, որը նաև մրցութային բնույթ ուներ: 179 դպրոցներ մասնակցել են նոր ձևաչափով վերջին զանգի միջոցառման իրականացմանը. այս քաղաքականությունը կշարունակվի նաև այս տարի, սակայն այս տարվա խորագիրը մեզ ուղղորդելու է նաև ավելի մեծ ուշադրություն դարձնել դպրոցներում և մյուս ուսումնական հաստատություններում անվտանգ և ապահով կրթական միջավայրի ձևավորմանը»,- ասել է նախարարը` շեշտելով, որ մեծ ուշադրություն է դարձվելու այն աշխատանքներին, որոնք խրախուսում են սովորողների առողջ ապրելակերպը, ֆիզիկական ակտիվությունը, վնասակար սովորություններից զերծ մնալը, բռնության կանխարգելումը և ընդհանրապես ցանկացած բռնությունից զերծ միջավայրի ապահովումը:
Դպրոցները կստանան անվտանգության ուղեցույց
Ժաննա Անդրեասյանի ընդգծմամբ՝ տարվա ընթացքում բազմաթիվ անելիքներ են պլանավորվում թե՛ սովորողների, թե՛ մանկավարժների ուղղությամբ:
«Սեպտեմբերին դպրոցները կստանան անվտանգության ուղեցույց, որում նկարագրված կլինեն աշխատանքները բոլոր կարևոր ուղղություններով: Տարվա ընթացքում պլանավորել ենք բազմաթիվ առանձին միջոցառումներ, որոնք ուղղված կլինեն անվտանգության և ապահով միջավայրի առանձին թեմաների ներկայացմանը՝ ֆիլմերի դիտումներ, թատերական ներկայացումներ, նախագծային աշխատանքներ և այլն: Իհարկե, նաև վերապատրաստումներ են նախատեսված: Տարվա ընթացքում կկազմակերպվեն նաև հանդիպումներ անվանի մարզիկների հետ, որոնք իրենց օրինակով և վարքականոնով ցույց կտան, թե ինչ կարևոր է ֆիզիկական առողջ ակտիվությունը և այն աշխատանքը, որն օգնում է մարզել ոչ միայն մարմինը, այլև միտքն ու հոգին»,- ասել է նախարարը:
Ստեղծվել է ավելի քան 220 նոր դասագիրք
Անդրադառնալով դպրոցական դասագրքերին՝ Ժաննա Անդրեասյանը նշել է, որ այս տարվանից հանրակրթության պետական նոր չափորոշիչը ներդրված կլինի 1-11-րդ դասարաններում, իսկ 12-րդ դասարանում կներդրվի գալիք տարվանից: Նախարարի ներկայացմամբ՝ նոր չափորոշչի ներդրմանը զուգահեռ կատարվել է նոր դասագրքերի ստեղծման մեծածավալ աշխատանք, որը մեկնարկել է 2023 թվականից: Երեք տարվա ընթացքում ստեղծվել է ավելի քան 220 նոր դասագիրք: Ասուլիսի ընթացքում ԶԼՄ ներկայացուցիչներին ցուցադրվել են նոր ստեղծված բոլոր դասագրքերը:
«Բարեփոխելով և էականորեն վերափոխելով դասագրքաստեղծման գործընթացը, ձևավորելով մրցակցային միջավայր՝ ներդրվել են նոր դասագրքեր, որոնք նաև այս տարվա մրցույթների արդյունքով որակական մեծ փոփոխություն են կրել:
Երեք տարիների ընթացքում արդեն իսկ տպագրել ենք ավելի քան 220 դասագիրք։ Ընդ որում, պետք է նշեմ, որ, օրինակ, այս տարվա արդյունքներով դասագրքերի շուրջ 45%-ն այլընտրանք է ունեցել, ինչը նշանակում է, որ նույն առարկայի նույն դասարանի համար ունեցել ենք երկու դասագիրք, ինչը դպրոցներին ընտրության հնարավորություն է տալիս: Ուսուցիչները հնարավորություն են ունեցել ընտրելու իրենց ավելի հարմար դասագիրքը, և սա նշանակում է, որ իսկապես հսկայական աշխատանք է կատարված, որը մեր ուսուցիչներին հնարավորություն է տվել ընտրելու նոր ուսումնական նյութեր, դասավանդման նոր մոտեցումներ: Դասագրքերը ոչ միայն ներկայացնում են գիտելիքի և փաստերի ամբողջություն, այլև մեթոդաբանական որոշակի հնարքների և շղթայի ամբողջություն են: Մասնավորապես, այս տարի առաջին դասարանում մենք աշխատելու ենք նոր չափորոշչով, ունենք նոր այբբենարաններ և նույնիսկ ուսուցման մեթոդներում առաջարկված են նորություններ: Շատ կարևոր եմ համարում, որ դասագրքերն էլեկտրոնային տարբերակով դեռևս մայիսին, հունիսին հասանելի են եղել, և ուսուցիչները ժամանակ են ունեցել ծանոթանալու, ընտրելու դասագրքերը: Ուսուցիչների հետ ամառվա ընթացքում նաև շատ ակտիվ քննարկումներ են կազմակերպում դասագրքերի հեղինակները»։
Դասագրքերի բաշխումը հիմնականում ավարտված է
Նախարար Ժաննա Անդրեասյանի հավաստիացմամբ՝ դասագրքաստեղծման գործընթացը մշտապես պահվելու է ուշադրության կենտրոնում. «Մեծ ուշադրություն ենք դարձնելու նաև դասագրքերի կիրառման ընթացքում դպրոցներից ստացվող հետադարձ կապին և արձագանքին, դրանք նաև հընթացս լավարկելով, որովհետև յուրաքանչյուր աշխատանքի պարագայում դրա կարիքը զգացվում է: Վստահ եմ, որ այս համատեղ աշխատանքը մեր դպրոցներում որակյալ դասավանդման հնարավորություններ է ընձեռում»։
Նախարարն անդրադարձել է նաև բացակայող գրքերին` նշելով, որ ստեղծված 159 անուն նոր դասագրքերը ծածկում են դպրոցական կրթության կարևորագույն առարկաները. «Սակայն ունենք որոշ առարկաներ, որոնց շրջանակում դեռևս օգտագործվում են հին դասագրքեր։ Այս առարկաների ուսուցումն իրականացվում է այս պահին գործող և արդեն որոշ ժամանակ դպրոցներում գործածվող դասագրքերով։ Խոսքը հիմնականում վերաբերում է ավագ դասարաններին»,- ասել է նախարարը:
Նախարարի նշմամբ՝ դասագրքերի բաշխումը հիմնականում ավարտված է, չորս մարզերում դրանք կավարտվեն օգոստոսի 28-ին, և սեպտեմբերի 1-ին ուսումնական գործընթացը կիրականացվի ըստ պատշաճի։
Իսկ որոշ առարկաների, մասնավորապես՝ ավագ դասարաններում «Հայաստանի պատմության», դասավանդումը մինչև նոր դասագրքերի ստեղծումը կիրականացվի ուսումնական թղթապանակներով:
«Դպրոցներն արդեն ստացել են ուսումնական նյութերը, որոնք կտրամադրվեն ուսուցիչներին և սովորողներին: Իհարկե, զուգահեռաբար նաև 10-րդ և 11-րդ դասարանի «Հայաստանի պատմության» դասագրքերի մրցույթները հայտարարված են, ու ես վստահ եմ, որ կունենանք առաջարկներ, որոնք արդեն կկարողանան նաև որպես հիմնական ուսումնական նյութ կիրառվել դպրոցներում»,- նշել է նախարարը` պարզաբանելով, որ նշված դասարաններում «Հայաստանի պատմության» դասագրքերի հայտ գարնանը հայտարարված մրցույթի ժամանակ չի ներկայացվել:
Սեպտեմբերի 1-ին 20 նոր դպրոց կբացվի
Ասուլիսի ընթացքում նախարար Ժաննա Անդրեասյանն անդրադարձել է ՀՀ կառավարության «300 դպրոց, 500 մանկապարտեզ» ծրագրին և նշել, որ իրականացվող ծավալուն աշխատանքները սահմանված ժամկետներում ավարտին հասցնելու համար աշխատում է շատ մեծ թիմ՝ փոխվարչապետ Տիգրան Խաչատրյանի համակարգմամբ: «Կատարվում է ամենօրյա աշխատանք, որպեսզի մեր երեխաների համար ապահովվեն նշված ցուցանիշները՝ առաջին հերթին ժամանակակից, արդիական, անվտանգ պայմանները: Սեպտեմբերի 1-ին շուրջ 20 դպրոցներ կկարողանան նոր պայմաններում սկսել ուսումնական գործընթացը, մինչև տարեվերջ ևս մի քանի տասնյակ դպրոցում կավարտենք աշխատանքները: Իրականացվում են մշտադիտարկման աշխատանքներ՝ թերությունների վերացման, գույքով կահավորման, մնացած աշխատանքների պատշաճ իրականացման համար»,- նշել է Ժաննա Անդրեասյանը:
Ընդունելության արդյունքների մասին
Նախարարի խոսքով՝ ՀՀ կառավարության քաղաքականությամբ գերակա ճանաչված որոշ ուղղություններով ուսանողներին ավելի բարձր կրթաթոշակ է հատկացվում՝ խրախուսելու գերակա մասնագիտությունները: «Միջին մասնագիտական կրթական ծրագրերով գերակա համարվող 15 մասնագիտություններով այս տարի միայն առաջին փուլում ընդունվել է 825 դիմորդ, երբ անցյալ տարի առաջին և երկրորդ փուլերի արդյունքում 717 դիմորդ էինք ունեցել, իսկ առաջին տարում 445 դիմորդ էր եղել: Այս դինամիկան վկայում է ծրագրի նկատմամբ դրական հանրային արձագանքի մասին: Գերակա մասնագիտություններով սովորող ուսանողները նաև պետք է պատշաճ առաջադիմություն ունենան, որպեսզի առաջին տարվանից հետո շարունակեն ստանալ կրթաթոշակը»,- ասել է Ժաննա Անդրեասյանը:
ՄԿՈՒ հաստատությունների ընդունելության քննություններն ավարտվել են. անցյալ տարի ավելի քան 14.000 ուսանող էր գրանցվել համակարգում, այս տարի միայն առաջին փուլի արդյունքներով 15.000-ին մոտ ցուցանիշ է գրանցված, իսկ լրացուցիչ փուլի արդյունքները դեռ ամփոփված չեն:
2025-2026 ուսումնական տարվա ընդունելության արդյունքներով բուհերում թափուր տեղերի թիվը հինգ անգամ պակաս է 2024-ի ցուցանիշից. այդ տարվա 6174 թափուր տեղի համեմատ՝ 1174 թափուր տեղ այս տարի: «Մենք շարունակում ենք մեծ ուշադրություն դարձնել բնագիտամաթեմատիկական ոլորտի զարգացմանը, և այս տարի գրանցվել է ԲՏՃՄ ուղղությամբ ընդունելության 5% աճ: Ընդհանուր առմամբ՝ այս տարի ընդունվածների 60 %-ը սովորելու է ԲՏՃՄ մասնագիտություններով»,- նշել է Ժաննա Անդրեասյանը:
Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված ուսանողների աջակցության ծրագիրը կշարունակվի
Նախարարի տեղեկացմամբ՝ Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված ուսանողներին կրթաթոշակի տրամադրման քաղաքականությունը կշարունակվի նաև այս ուսումնական տարում բուհեր և ՄԿՈՒ հաստատություններ ընդունվածների համար: Երկրորդ տարվանից առաջադիմության որոշակի պահանջ կա, ինչը, նախարարի խոսքով, կարևոր է լավ սովորելու, անհրաժեշտ մասնագիտական հմտություններ ունենալու, աշխատաշուկայում մրցունակ լինելու տեսանկյունից:
Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված ուսանողների աջակցությունը շարունակվում է ՀՀ կառավարության 2023թ․ հոկտեմբերի 12-ի N 1762-Լ և 2023 թվականի դեկտեմբերի 21-ի N 2291-Լ որոշումների համաձայն: Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված ընտանիքների ուսանողների ուսման վարձի լրիվ կամ մասնակի փոխհատուցումը կտրվի մինչև տվյալ կրթական մակարդակում ուսումնառության ավարտը․ 2024-2025 ուստարվա երկրորդ կիսամյակի ընթացքում աջակցություն է ստացել համապատասխանաբար 1029 և 883 ուսանող։
Ասուլիսի ընթացում նախարարը, պատասխանելով լրագրողների հարցերին, անդրադարձել է նաև դպրոցների տնօրենների նշանակմանը, կամավոր ատեստավորմանը, կրթական հաստատություններում քաղաքական քարոզչության բացառմանը, «Ակադեմիական քաղաք» ծրագրի ընթացքին, հուշարձանների վերականգնմանը, Ցեղասպանության հուշահամալիրի վերակառուցմանը և մի շարք այլ թեմաների:
Նյութի աղբյուրը. ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարություն
Հարգելի գործընկերներ, դիտարկումներս վերաբերում են նախագծային ուսումնառությանը, որը, անկասկած, ողջունելի և ժամանակի պահանջներին համահունչ մոտեցում է: Միաժամանակ, անհրաժեշտ է արձանագրել, որ այն իր հետ բերում է նաև որոշակի դժվարություններ և…
Նախագծի նպատակն է՝ բացահայտել հայ ժողովրդի պատմության էջերը, իր ընտանիքի նահապետների ծննդավայրերը, նրանց անցած ճանապարհը, սերունդների հետ կապը: զարգացնել պատմություն ուսումնասիրելու, հետազտություններ անելու կարողություններ, սովորեցնել ձևակերպել և քայլ առ քայլ…
Հարգելի´ ուսուցիչներ ,ձեզ եմ ներկայացնում իմ ընտրած թեման՝ «21-րդ դարի հմտությունների զարգացմանը միտված մեթոդների կիրառումը հայոց լեզվի և գրականության դասաժամերի ընթացքում »: Հուսով եմ ,որ կմասնակցեք թեմայի քննարկումներին, կանեք մեջբերումներ…
Հարգելի ուսուցիչներ ,սիրով ձեզ եմ ներկայացնում իմ ընտրած թեման՝ « Տեքստային խնդիրների դերը և կարևորությունը մաթեմատիկայի դասավանդման մեջ» և հուսով եմ ,որ կմասնակցեք թեմայի քննարկումներին, կանեք մեջբերումներ ու առաջարկություններ :…
Եկեք միասին քննարկենք՝ Արհեստական բանականության դերը կրթության մեջ․ ռիսկեր թե՞ հնարավորություններ: 21-րդ դարում կրթությունը կանգնած է նորագույն տեխնոլոգիաների, այդ թվում՝ արհեստական բանականության (ԱԲ) ակտիվ ներմուծման շեմին: Բայց արդյո՞ք ԱԲ-ն սպառնալիք…
Conditional sentences are statements discussing known factors or hypothetical situations and their consequences. Complete conditional sentences contain a conditional clause (often referred to as the if-clause) and the consequence. Consider the following sentences:If a certain condition is true, then a particular result happens.I would travel around the world if I won the lottery.When water reaches 100 degrees, it boils.There are four types of conditional sentences.It’s important to use the correct structure for each of these different conditional sentences because they express varying meanings.Pay attention to verb tense when using different conditional modes.Use a comma after the if-clause when the if-clause precedes the main clause.What Are the Different Types of Conditional Sentences? There are four different types of conditional sentences in English. Each expresses a different degree of probability that a situation will occur or would have occurred under certain circumstances.Zero Conditional SentencesFirst Conditional SentencesSecond Conditional SentencesThird Conditional SentencesLet’s look at each of these different types of conditional sentences in more detail.
« Ձևավորող գնահատումը մայրենիի, հայոց լեզվի և գրականության դասաժամերին» դասընթացի նպատակն է աջակցել դասավանդող ուսուցիչներին ձևավորող գնահատում իրականացնելու գործընթացում, մասնավոր օրինակների միջոցով խորացնել գիտելիքը ձևավորող գնահատման ձևերի ու մեթոդների շուրջ և նպաստել գնահատման այս տեսակի գրագետ կիրառության ապահովմանը։
ԵզրակացությունԱյս հետազոտական աշխատանքը մի փոքր ավելի ճանաչելի ու հասկանալի է դարձնում Ավետիք Իսահակյանի «Աբու-Լալա Մահարի» պոեմը: Պոեմի թողած անկրկնելի տպավորությունը պայմանավորված է բանաստեղծի հախուռն, կրակոտ զգացմունքի և փիլիսոփայական խոհերի միասնությամբ:
Մասնագիտական հեռավար վերապատրաստման դասընթաց
Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 5-րդ դասարան
Մուտքի խոսք Էռնեստ Հեմինգուեյի «Ծերունին և ծովը» վիպակը հանրակրթական դպրոցներում ուսումնասիրվում է 8-րդ դասարանում հինգ կամ վեց դասաժամով, որոնցից մեկ դասաժամ հատկացվում է գրողի կենսագրությանը, վիպակի ժանրային առանձնահատկությունների ուսուցմանը: Գրականության դասերին նորագույն մեթոդների ու հնարների հմտորեն կիրառումը մշտապես կարևոր բաղադրիչ է հանդիսացել ուսուցման նպատակին հասնելու համար: Մեթոդների ու հնարների բազմազանության մեջ ուսուցիչը պիտի կարողանա ընտրել թեմային համապատասխանող, համեմատաբար ավելի արդյունավետ, հետաքրքիր, ինչպես նաև սովորողների վերլուծական- քննադատական մտածողությունը զարգացնող միջոցներ, գործիքներ, թվային ռեսուրսներ: Արդյունավետ մեթոդների ընտրությունից է կախված առաջադրված նպատակի իրականացումը: «Ծերունին և ծովը» վիպակի դասավանդման մեթոդները կարող են լինել բազմաշերտ ու ընդգրկուն, ինչպիսին ստեղծագործությունն է: Թեման ուսումնասիրելիս խորհուրդ է տրվում առաջնորդվել ԽԻԿ համակարգով և աշակերտակենտրոն սկզբունքով, ուշադրություն դարձնել խաչվող կամ ընդհանրական հասկացություններին: Եռափուլ համակարգի առանձին փուլերում կիրառել համապատասխան մեթոդներ ու հնարներ, առաջադրանքներ: Դրանք հմտորեն համադրելու և նպատակահարմար կիրառելու դեպքում ուսուցիչը առավելագույն արդյունքի կհասնի:Պարտադիր չէ, որ այս աշխատանքում ընդգրկված բոլոր մեթոդներն ու հնարները կիրառվեն վերջնարդյունքի հասնելու համար: Գրականության ուսուցիչը կարող է դրանցից մի քանիսը հաջողությամբ կիրառել կամ դասը պլանավորելիս համատեղել իր նախընտրած մեթոդի հետ և հասնել ցանկալի արդյունքի:
Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 3-րդ դասարան
