ԱԺ գիտության, կրթության, մշակույթի, սփյուռքի, երիտասարդության և սպորտի հարցերի մշտական հանձնաժողովի արտահերթ նիստում քննարկվել է «Բարձրագույն կրթության և գիտության» օրենքի նախագիծը: Հիմնական զեկուցող ԿԳՄՍ Ժաննա Անդրեասյանը համառոտ ներկայացրել է նախագծով առաջարկվող լուծումները և փոփոխությունները:
«Օրենքի ընդունմամբ կունենանք բարձրագույն կրթության և գիտության համակարգի մեկ միասնական իրավական հենք՝ նախկինում ոլորտը կարգավորող 4 օրենքի փոխարեն: Գործող օրենքների համեմատությամբ՝ սահմանվում են նոր հասկացություններ կամ դրանք շարադրվում են ամբողջությամբ նոր խմբագրությամբ՝ համադրվելով նաև միջազգային չափորոշիչներին, օրինակ՝ գիտական, նորարարական գործունեություն, փորձաքննություն, ակադեմիական միավոր, միկրոորակավորումներ և այլն»,- նշել է ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանը:
Նրա խոսքով՝ բարձրագույն ուսումնական հաստատության առանձին տարատեսակ է սահմանվել հետազոտական համալսարանը, որը բուհական կրթությանը զուգահեռ ապահովելու է հետազոտական մեծ բաղադրիչ: Այս բուհերի համար սահմանվել են բուհական ձեռնարկատիրության հնարավորություններ՝ սկսած ուսանողական նախաձեռնությունների աջակցությունից մինչև բուհում ստեղծված տեխնոլոգիաների առևտրայնացման հնարավորությունները: Հատուկ կարգավորվում է համալսարանական ինկուբատորների ստեղծման ոլորտը, որը հանդիսանում է կրթություն-գիտություն-տնտեսություն կապի կարևոր գործիքներից: Վերասահմանվել են նաև բուհերի գործառույթները, հաշվետվողականության, որոշումների կայացման թափանցիկության պահանջները, ինչպես նաև ֆինանսական ինքնավարության սահմաններն ու դրա երաշխիքները: Նախատեսվում է բուհի առանձին կարգավիճակի սահմանում նաև ոչ առևտրային բնույթի պահանջի ներդրմամբ: Օրենքով ուշադրություն է դարձվում լիցենզավորմանն ու հավատարմագրմանը՝ որպես բարձրագույն կրթության ոլորտում որակյալ ծառայության մատուցումը երաշխավորող պետական գործիքներ: Ներմուծվել է լիցենզավորման նոր տեսակ՝ բուհի լիցենզավորում, որը հանդիսանում է բուհական գործունեություն իրականացնող մուտքային լիցենզիա, որով կսահմանվեն բուհին ներկայացվող հիմնական պահանջները՝ սկսած շենքային, գույքային պահանջներից մինչև ակադեմիական կազմի պահանջներ: Կարևորելով բարձրագույն կրթության ոչ միայն դասավանդման և ֆորմալ բաղադրիչը, այլև ուսանողի ամբողջական փորձառությունը բուհական համակարգում՝ բուհական կրթության իրավունքի համար անհրաժեշտ կլինի ներկայացնել ենթակառուցվածքներ, որոնք հնարավորություն կտան ներգրավելու առնվազն 4000 ուսանողների, ինչով կլուծվի փոքր և ոչ կենսունակ բուհերի խնդիրը: Սահմանվել են գիտական կազմակերպությունների տարատեսակները, ամրագրվել են դրանց գործունեությունը, ինքնավարությունը, ազատությունները, հաշվետվողականության երաշխիքները, այդ թվում՝ համալսարաններում գործող գիտական կազմակերպությունների համար, համատեղ գիտական աշխատանքներ և ծրագրեր իրականացնելու հնարավորությունները՝ նաև օտարերկրյա կազմակերպությունների հետ:
«Շատ կարևոր բարեփոխում է բուհերի ու գիտական կազմակերպությունների աջակցության տրամադրման ձևերի փոփոխությունը, մասնավորապես՝ նախատեսվում է փոփոխություն ինստիտուցիոնալ կամ բազային ֆինանսավորման ենթակառուցվածքների, գիտական հետազոտությունների, կրթության որակի բարելավման նպատակով: Նախատեսվում է նաև մրցակցային ֆինանսավորում դրամաշնորհային եղանակով՝ նորարարական, նպատակային ծրագրերի ֆինանսավորման համար՝ մրցութային հիմունքներով: Նախատեսվում է ներդնել կրթաթոշակային լայն համակարգ ուսանողների աջակցության համար: Կրթաթոշակային համակարգը ստեղծելու է պայմաններ, որպեսզի բարձր առաջադիմություն ունեցող ոչ մի ուսանող ուսման վարձը չվճարելու պատճառով դուրս չմնա բարձրագույն կրթության համակարգից»,- ընդգծել է Ժաննա Անդրեասյանը:
Նրա խոսքով՝ ասպիրանտական ծրագրերը կհամապատասխանեցվեն համաեվրոպական չափանիշներին՝ որպես բարձրագույն կրթության համակարգում որակավորման երրորդ աստիճան: Այս մակարդակի կրթությունը կարող են իրականացնել միայն հետազոտական համալսարանները՝ իրենց կազմում գործող գիտական կազմակերպության հենքի վրա: Կարևոր ճկունություն է, որ ուսանողները կկարողանան սովորել լրիվ կամ մասնակի բեռնվածությամբ, ընդ որում՝ նաև հեռավար ձևաչափով: Ըստ նախարարի՝ հեռակա համակարգը ամբողջությամբ դուրս է գալու:
«Ստեղծվել է շատ կարևոր իրավական հենք, որ երկու և ավելի բուհեր, այդ թվում՝ օտարերկրյա, համատեղ մշակեն և իրականացնեն կրթական ծրագիր և կարողանան շնորհել բարձրագույն կրթության որևէ մակարդակի որակավորում: Նախատեսվել են, որ առանձին կրթական ծրագրեր կդասավանդվեն օտար լեզվով, ինչը կնպաստի բարձրագույն կրթության միջազգայնացմանը: Առանձին կարգավորումներ են նախատեսվել նաև միջազգային հեղինակավոր բուհերի գործունեությունը մեր երկրում խրախուսելու ուղղությամբ»,- ասել է նախարարը։
Նախարարի ընդգծմամբ՝ օրենսդրության այս փաթեթը կբերի նաև ընդունելության նոր համակարգ բուհերում, որտեղ սահմանվել են նոր սկզբունքներ ու մեխանիզմներ բարձրագույն կրթության երեք մակարդակներում. ընդունելության և մրցույթի անցկացման իրավասությունները կվերապահվեն բուհերին: Պետությունն իրեն վերապահելու է որոշ առարկաների գծով արտաքին գնահատման կազմակերպում: Ուսանողների իրավունքների և պարտականությունների, ուսանողական ինքնակառավարման մարմինների մասով ևս կան էական փոփոխություններ: «Մասնավորապես՝ հրաժարվում ենք մոնոպոլիզացված ուսխորհուրդներից, և ուսանողական ինքնակառավարման մարմինները կարող են լինել մի քանիսը՝ ընտրված ուսանողների կողմից, այդ թվում՝ էլեկտրոնային համակարգով: Շատ կարևոր է, որ ուսանողը բարձրագույն կրթության և գիտության կառավարման համակարգում ունենա անհատական թվանշային տիրույթ՝ դրա միջոցով կառավարելով կրթական գործընթացը՝ ներառյալ իր անհատական կրթական պլանի կազմումը, կրեդիտների հսկողությունը, արտոնություններից օգտվելու հնարավորությունը»,- ասել է նախարարը:
Ժաննա Անդրեասյանը շեշտել է՝ առանձնահատուկ է Կառավարության քաղաքական հանձնառությունը նաև կառավարման արդյունավետության բարձրացման և բուհերի ապակուսակցականացման առումով: Ըստ այդմ՝ բուհի և դրա կառուցվածքային մարմիններում արգելվում է կուսակցական և պետական պաշտոն զբաղեցնող անձանց ներգրավումը: Նախարարի խոսքով՝ նոր օրենքի նախագծով բուհերի կառավարման համակարգը դառնում է ավելի հորիզոնական՝ պատասխանատվությունների և հակակշիռների բազմաշերտ համակարգի նախատեսմամբ՝ ավելի լայն ինքնավարություն շնորհելով ակադեմիական միավորներին: Նախագծում կարգավորվում են Գիտությունների ազգային ակադեմիայի կարգավիճակին ու գործունեությանը վերաբերող հարաբերությունները։ Ըստ այդմ՝ ակադեմիան Հայաստանի Հանրապետության հիմնադրած ինքնակառավարվող ոչ առևտրային կազմակերպություն է, որը միավորելու է ակադեմիայի անդամներին, գիտական բաժանմունքները, աշխատակազմը, պատվավոր և արտասահմանյան անդամներին և հանդիսանալու է գիտական փորձառության ռեսուրսի խտացումը:
Նախագծում առանձին հոդվածով կարգավորված են ակադեմիական քաղաքի դրույթները: Ամբողջությամբ կարգավորված են այն հիմնական հարաբերությունները, որոնք կվերաբերեն ակադեմիական քաղաքի բուհերի գործունեությանը, նաև ակադեմիական քաղաքի կառուցապատման, զարգացման, հայեցակարգի իրականացման ու մշտադիտարկման աշխատանքները, ակադեմիական քաղաքի տեղադիրքն ու ծրագիրը:
Նշենք, որ «Բարձրագույն կրթության և գիտության» օրենքի նախագիծը ներառում է նաև հարակից օրենքների փոփոխություններ:
Հանձնաժողովի նիստում ԿԳՄՍ նախարարը պատասխանել է նաև հանձնաժողովի անդամների հարցերին:
Հանձնաժողովն օրենսդրական փաթեթին դրական եզրակացություն է տվել: Այն նախատեսվում է քննարկել հուլիսի 1-ին գումարվող Ազգային ժողովի արտահերթ նստաշրջանի ընթացքում:
Նյութի աղբյուրը. ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարություն
Հարգելի ուսուցիչներ ,սիրով ձեզ եմ ներկայացնում իմ ընտրած թեման՝ «Ֆունկցիայի հասկացությունը » և հուսով եմ ,որ կմասնակցեք թեմայի քննարկումներին, կանեք մեջբերումներ ու առաջարկություններ : Այս թեմայի ուսումնասիրության նպատակն Ստեղծել քննարկման…
«Воспитание — великое дело: оно решает судьбу человека» (Лев Толстой) Каждый просмотренный мультфильм — часть этого воспитания, особенно если он содержит мораль. Уважаемые коллеги, предлагаю важную и увлекательную тему для…
«Воспитание — великое дело: оно решает судьбу человека» (Лев Толстой) Каждый просмотренный мультфильм — часть этого воспитания, особенно если он содержит мораль. Уважаемые коллеги, предлагаю важную и увлекательную тему для…
Նախագծային ուսուցում նպատակ Ծանոթացնել աշակերտներին Հայաստանի Առաջին Հանրապետության պատմական նշանակության գործիչներին, ուսումնասիրել նրանց գործունեությունը: Զարգացնել 10-րդ դասարանի աշակերտների պատմագիտական մտածողությունը, հայրենասիրությունը:: Խթանել աշակերտների ինքնուրույն ճանաչողական գործունեության հմտությունները, նպաստել
Հարգելի ուսուցիչներ, սիրով ձեզ եմ ներկայացնում իմ <<Առցանց գործիքների կարևորությունը ուսուցման գործընթացում>> թեման և սիրով հրավիրում քննարկման: Ժամանակակից կրթական համակարգում առցանց գործիքները դարձել են անբաժանելի մասը՝ բացելով ուսուցման և ուսումնառության…
« Ձևավորող գնահատումը մայրենիի, հայոց լեզվի և գրականության դասաժամերին» դասընթացի նպատակն է աջակցել դասավանդող ուսուցիչներին ձևավորող գնահատում իրականացնելու գործընթացում, մասնավոր օրինակների միջոցով խորացնել գիտելիքը ձևավորող գնահատման ձևերի ու մեթոդների շուրջ և նպաստել գնահատման այս տեսակի գրագետ կիրառության ապահովմանը։
ԵզրակացությունԱյս հետազոտական աշխատանքը մի փոքր ավելի ճանաչելի ու հասկանալի է դարձնում Ավետիք Իսահակյանի «Աբու-Լալա Մահարի» պոեմը: Պոեմի թողած անկրկնելի տպավորությունը պայմանավորված է բանաստեղծի հախուռն, կրակոտ զգացմունքի և փիլիսոփայական խոհերի միասնությամբ:
Մասնագիտական հեռավար վերապատրաստման դասընթաց
Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 5-րդ դասարան
Մուտքի խոսք Էռնեստ Հեմինգուեյի «Ծերունին և ծովը» վիպակը հանրակրթական դպրոցներում ուսումնասիրվում է 8-րդ դասարանում հինգ կամ վեց դասաժամով, որոնցից մեկ դասաժամ հատկացվում է գրողի կենսագրությանը, վիպակի ժանրային առանձնահատկությունների ուսուցմանը: Գրականության դասերին նորագույն մեթոդների ու հնարների հմտորեն կիրառումը մշտապես կարևոր բաղադրիչ է հանդիսացել ուսուցման նպատակին հասնելու համար: Մեթոդների ու հնարների բազմազանության մեջ ուսուցիչը պիտի կարողանա ընտրել թեմային համապատասխանող, համեմատաբար ավելի արդյունավետ, հետաքրքիր, ինչպես նաև սովորողների վերլուծական- քննադատական մտածողությունը զարգացնող միջոցներ, գործիքներ, թվային ռեսուրսներ: Արդյունավետ մեթոդների ընտրությունից է կախված առաջադրված նպատակի իրականացումը: «Ծերունին և ծովը» վիպակի դասավանդման մեթոդները կարող են լինել բազմաշերտ ու ընդգրկուն, ինչպիսին ստեղծագործությունն է: Թեման ուսումնասիրելիս խորհուրդ է տրվում առաջնորդվել ԽԻԿ համակարգով և աշակերտակենտրոն սկզբունքով, ուշադրություն դարձնել խաչվող կամ ընդհանրական հասկացություններին: Եռափուլ համակարգի առանձին փուլերում կիրառել համապատասխան մեթոդներ ու հնարներ, առաջադրանքներ: Դրանք հմտորեն համադրելու և նպատակահարմար կիրառելու դեպքում ուսուցիչը առավելագույն արդյունքի կհասնի:Պարտադիր չէ, որ այս աշխատանքում ընդգրկված բոլոր մեթոդներն ու հնարները կիրառվեն վերջնարդյունքի հասնելու համար: Գրականության ուսուցիչը կարող է դրանցից մի քանիսը հաջողությամբ կիրառել կամ դասը պլանավորելիս համատեղել իր նախընտրած մեթոդի հետ և հասնել ցանկալի արդյունքի:
Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 3-րդ դասարան
Ուղղագրությունը և ուղղախոսությունը 10-րդ դասարանում: