ՄԱԿ-ի գրասենյակում այսօր ամփոփվել են հանրակրթության պետական նոր չափորոշչի շրջանակում Տավուշի մարզում «Առողջ ապրելակերպ» խմբակի փորձարկման վերաբերյալ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կողմից իրականացված հետազոտական ուսումնասիրության արդյունքները:
Առողջապահական կրթության կարճաժամկետ և միջանկյալ արդյունքների վերաբերյալ հետազոտությունն իրականացվել է 2023 թվականի սեպտեմբեր-նոյեմբեր ամիսներին Տավուշի մարզի երկու դպրոցների 9-րդ դասարանի աշակերտների շրջանում՝ պարզելու, թե ինչ գիտելիք, հմտություններ և վերաբերմունք են նրանք զարգացրել առողջ ապրելակերպի դասերի շնորհիվ: Կատարված ուսումնասիրությունը կարևոր է առողջ ապրելակերպի կրթության արդյունավետության բարձրացման տեսանկյունից։
Աշակերտները հաճույքով են մասնակցում «Առողջ ապրելակերպ» խմբակներին. հետազոտություն
Ուսումնասիրության ընթացքում իրականացված հարցմանը և քննարկմանը մասնակցած աշակերտները նշել են, որ հաճույքով են մասնակցում «Առողջ ապրելակերպ» խմբակին: Նրանք դասերի ժամանակ ազատ արտահայտում են սեփական կարծիքը, որը կարևորվում է: Խմբակի շրջանակում ստացած գիտելիքներն ու հմտությունները նպաստել են նաև ծնողների և հասակակիցների հետ հարաբերությունների լավարկմանը: Աշակերտները հետաքրքրված են ավելի շատ գիտելիք ստանալ առողջության բարելավման, բռնության կանխարգելման թեմաների վերաբերյալ, որոնք ընդգրկված են «Առողջ ապրելակերպ» խմբակի ծրագրում։
Հետազոտության ընթացքում ուսուցիչների հետ իրականացված հարցազրույցները ևս փաստել են, որ աշակերտները մեծ հետաքրքրությամբ են մասնակցում խմբակին: Նրանք նաև կարևորել են դասավանդումից առաջ ԿԶՆԱԿ-ի կողմից իրականացված վերապատրաստումները, որոնք կարողությունների զարգացման առումով օգտակար են եղել:
Միջոցառմանը ներկա են եղել ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարի տեղակալ Արաքսիա Սվաջյանը, Առողջապահության նախարարի տեղակալ Լենա Նանուշյանը, ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի առողջապահական կրթության տարածաշրջանային խորհրդատու Տիգրան Եպոյանը, ՄԱԿ-ի Բնակչության հիմնադրամի երիտասարդական ծրագրերի ղեկավար Աննա Բարֆյանը, «Կրթության զարգացման և նորարարությունների ազգային կենտրոն» հիմնադրամի (ԿԶՆԱԿ) տնօրենի պաշտոնակատար Արտաշես Թորոսյանը, ներկայացուցիչներ ՄԱԿ-ի Բնակչության հիմնադրամից, Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունից, ՄԱԿ-ի Մանկական հիմնադրամից, ինչպես նաև աշխատանքային խմբի անդամներ, դպրոցների ուսուցիչներ և տնօրեններ։
«Հանրակրթական ոլորտի հսկայածավալ բարեփոխումները դրական փոփոխություն են բերում»
Ողջունելով ներկաներին՝ ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալ Արաքսիա Սվաջյանը կարևորել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի և գործընկերների՝ ՄԱԿ-ի Բնակչության հիմնադրամի, ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի և Պարենի համաշխարհային ծրագրի շարունակական և արդյունավետ համագործակցությունը՝ ուղղված Հայաստանի դպրոցներում առողջ ապրելակերպի կրթության բարելավմանը:
«Նմանօրինակ հետազոտությունները թույլ են տալիս համոզվել, որ կրթական ոլորտում իրականացվող հսկայածավալ բարեփոխումներն իսկապես դրական փոփոխություն են բերում: Հանրակրթության պետական նոր չափորոշչի՝ Տավուշում ներդրման փորձն ու մարզի դպրոցներում գրանցված հաջողությունները, ինչպես նաև արձանագրված խնդիրներն ու մարտահրավերները մեզ համար շատ կարևոր նշանակություն ունեն՝ հանրապետության մյուս դպրոցներում բացերը լրացնելու և խնդիրները լուծելու առումով»,- ասել է Արաքսիա Սվաջյանն ու ընդգծել՝ թեև նախարարության կողմից մշտապես իրականացվում են չափորոշչի ներդրման վերաբերյալ համապատասխան վերլուծություններ, տվյալների հավաքագրում և ուսումնասիրություններ, բայց անկախ փորձագիտական հետազոտություններն ունեն իրենց կարևոր նշանակությունը: Նա ընդգծել է անկախ փորձագիտական խմբերի հետազոտությունների կարևորությունը՝ հանրակրթության ոլորտում իրականացվող բարեփոխումների արդյունավետության իրական գնահատման տեսանկյունից:
ՀԲ հետազոտությունը ևս փաստում է՝ արձանագրվել է առաջընթաց
Այս համատեքստում՝ նախարարի տեղակալը ներկայացրել է նաև Համաշխարհային բանկի կողմից Հայաստանում ԲՏՃՄ ուղղություններով իրականացված կրթական բարեփոխումների և հանրակրթության պետական նոր չափորոշչի ներդրման գնահատման վերաբերյալ հետազոտության արդյունքները: «ՀԲ ուսումնասիրությունը, որի միջոցով գնահատվել են Հայաստանում իրականացվող կրթական բարեփոխումներն ու հանրակրթության պետական նոր չափորոշչի ներդրումը Տավուշի մարզում, ցույց է տալիս, որ այն աշակերտները, որոնք փորձարարական ծրագրի շրջանակում սովորել են նոր չափորոշչով, զգալի հաջողությունների են հասել թե՛ մաթեմատիկայի, թե՛ բնագիտական առարկաների ուղղությամբ, ինչը համարժեք է վեց ամսվա լրացուցիչ ուսումնառության արդյունքի: Հատկանշական է, որ այդ արդյունքը ապահովվել մի ժամանակահատվածում, երբ ամբողջ աշխարհը քննարկում էր, թե համավարակի հետևանքով տարբեր երկրների դպրոցական համակարգերում քանի ամսվա կամ նույնիսկ տարվա կորուստ է արձանագրվել: Մենք արձանագրում ենք, որ նույն պայմաններում Հայաստանի կրթական համակարգում դրական առաջընթաց է եղել»,- նշել է Արաքսիա Սվաջյանը:
Անցկացվում են «ՀՀ վարչապետի գավաթ» սիրողական մրցաշարեր տարբեր մարզաձևերից
Առողջապահության նախարարի տեղակալ Լենա Նանուշյանը, ողջունելով ներկաներին, ընդգծել է՝ առողջ ապրելակերպը շարունակում է մնալ բնակչության առաջնային մարտահրավերներից մեկն ու հանդիսանում ՀՀ կառավարության գերակա ուղղություններից:
Բնակչության շրջանում առողջ ապրելակերպի տարածման ու մասսայականացման նպատակով Կառավարության բարձր հովանու ներքո ԿԳՄՍ նախարարությունն ամեն տարի անցկացնում է «ՀՀ վարչապետի գավաթ» սիրողական մրցաշարերը տարբեր մարզաձևերից, որոնց մասնակցում են տարբեր տարիքային խմբերի մեծ թվով ներկայացուցիչներ:
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի առողջապահական կրթության տարածաշրջանային խորհրդատու Տիգրան Եպոյանի ներկայացմամբ՝ առողջապահական կրթության կարճաժամկետ և միջանկյալ արդյունքների վերաբերյալ կազմակերպության կողմից իրականացված հետազոտության արդյունքները բավական հուսադրող են։
«Մենք շատ քննարկումներ ենք ունենում, և մեզ դուր է գալիս, որ ճիշտ ու սխալ պատասխան չկա: Մենք ազատ ենք արտահայտել մեր կարծիքն ու ուսուցիչների հետ քննարկել այս կամ այն հարցը: Բոլոր դասերը մասնակցային և ինտերակտիվ են»,- ներկայացնելով հարցմանը մասնակցած երեխաների կարծիքը՝ նշել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ներկայացուցիչը և հավելել, որ աշակերտների կարծիքով խմբակին պետք է ավելի շատ ժամանաքանակ հատկացնել:
«Առողջ ապրելակերպ» խմբակը գործում է բոլոր դպրոցներում
Միջոցառման ընթացքում նշվել է, որ Տավուշի մարզում 5-11-րդ դասարանների 8500 աշակերտ ձեռք է բերել «Առողջ ապրելակերպ» դասընթացով նախատեսված գիտելիքներ, հմտություններ, վերաբերմունք և արժեքներ: Տավուշի 80 դպրոցից 78-ում իրականացվել է մշտադիտարկում, մարզում այժմ փորձարկվում են 9-րդ դասարանի «Առողջ ապրելակերպ» պարտադիր խմբակի ուսումնական նյութերը:
ՀՀ շուրջ 1300 դպրոցների ուսուցիչների համար պետական ֆինանսավորմամբ վերապատրաստումներ են կազմակերպվել: «Առողջ ապրելակերպ» պարտադիր խմբակը սեպտեմբերից ներդրվել է Հայաստանի բոլոր մարզերի և Երևանի դպրոցների 5-րդ և 7-րդ դասարաններում: ԿԳՄՍՆ-ի կողմից հաստատվել և տպագրվել են 5-րդ և 7-րդ դասարանների «Առողջ ապրելակերպի» ուսուցչի ձեռնարկները՝ 3000 օրինակով:
Նշենք, որ «Առողջ ապրելակերպ» խմբակում ներառված են թեմաներ առողջ սննդի, անվտանգության ինքնաճանաչման, հակածխախոտային պայքարի, առողջ փոխհարաբերությունների կառուցման, բուլինգի մասին: Կան նաև թեմաներ, որոնք վերաբերում են բռնությանը, վերարտադրողական առողջությանը, որոնք խիստ համապատասխանեցված են տվյալ դասարանի երեխայի տարիքային առանձնահատկություններին:
Նյութի աղբյուրը. ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարություն
Ուսումնական նախագիծ I. Նախաբան Այս ուսումնական տարում մեր 10-րդ դասարանի սովորողների նախաձեռնությամբ մեկնարկեց մի նախագիծ, որը նպատակ ունի խորապես ուսումնասիրել քաղաքական գաղափարախոսությունների դերը՝ որպես քաղաքական դաշտը հասկանալու գործիք: Նախաձեռնության հիմնական…
Տեղեկատվական այս դարաշրջանում, երբ տեխնոլոգիաները արագությամբ փոխում են աշխարհը, մեր դասարանների դռները չեն կարող մնալ փակ նախորդ դարի համար: Հայկական կրթությունը, իր հարուստ պատմական ավանդույթներով, կանգնած է հզոր և անխուսափելի…
Հարգելի ուսուցիչներ, սիրով ձեզ եմ ներկայացնում իմ ՝ «Տվյալների վերլուծություն և վիճակագրություն» վերնագրով թեման և հուսով եմ, որ կմասնակցեք թեմայի քննարկումներին, կկատարեք մեջբերումներ ու առաջարկություններ: Այս թեմայի ուսումնասիրության նպատակն է՝…
Հարգելի գործընկերներ, դիտարկումներս վերաբերում են նախագծային ուսումնառությանը, որը, անկասկած, ողջունելի և ժամանակի պահանջներին համահունչ մոտեցում է: Միաժամանակ, անհրաժեշտ է արձանագրել, որ այն իր հետ բերում է նաև որոշակի դժվարություններ և…
Նախագծի նպատակն է՝ բացահայտել հայ ժողովրդի պատմության էջերը, իր ընտանիքի նահապետների ծննդավայրերը, նրանց անցած ճանապարհը, սերունդների հետ կապը: զարգացնել պատմություն ուսումնասիրելու, հետազտություններ անելու կարողություններ, սովորեցնել ձևակերպել և քայլ առ քայլ…
Այս թեման, որն նախատեսված է գրական կամ ուսումնական աշխատանքի վերաբերում է Հովհաննես Թումանյանի ստեղծագործական ժառանգությանը և նրա ազդեցությանը հայոց լեզվի ու բանահյուսության վրա։«Քարտեզագրելով Թումանյանի ուղին»: Սա նշանակում է, որ պետք է ուսումնասիրել ու վերլուծել բանաստեղծի ամբողջ ստեղծագործական կյանքը, գործունեությունը և այն ճանապարհը, որ անցել է՝ հասնելով ժողովրդական խոսքի «մշակման» իր առաքելությանը։
Conditional sentences are statements discussing known factors or hypothetical situations and their consequences. Complete conditional sentences contain a conditional clause (often referred to as the if-clause) and the consequence. Consider the following sentences:
« Ձևավորող գնահատումը մայրենիի, հայոց լեզվի և գրականության դասաժամերին» դասընթացի նպատակն է աջակցել դասավանդող ուսուցիչներին ձևավորող գնահատում իրականացնելու գործընթացում, մասնավոր օրինակների միջոցով խորացնել գիտելիքը ձևավորող գնահատման ձևերի ու մեթոդների շուրջ և նպաստել գնահատման այս տեսակի գրագետ կիրառության ապահովմանը։
ԵզրակացությունԱյս հետազոտական աշխատանքը մի փոքր ավելի ճանաչելի ու հասկանալի է դարձնում Ավետիք Իսահակյանի «Աբու-Լալա Մահարի» պոեմը: Պոեմի թողած անկրկնելի տպավորությունը պայմանավորված է բանաստեղծի հախուռն, կրակոտ զգացմունքի և փիլիսոփայական խոհերի միասնությամբ:
Մասնագիտական հեռավար վերապատրաստման դասընթաց
Հեռավար ուսուցում 2022—2023 ուսումնական տարի, 5-րդ դասարան